Với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin, việc thu thập xử lý thông tin cá nhân như họ tên, số chứng minh nhân dân, số điện thoại, địa chỉ dùng cho việc mua bán trên mạng, chuyển phát bưu kiện, mạng xã hội ngày càng dễ dàng hơn rất nhiều.
Cũng bởi thông tin cá nhân được xem là tài sản, “tài nguyên” có giá trị nên nó đã trở thành mục tiêu cho các đối tượng tội phạm công nghệ cao thực hiện hành vi đánh cắp, mua bán nhằm mục đích thu lợi bất chính, tiếp tay cho các hành vi phạm pháp.
Ông NGÔ QUỐC VINH, Giám đốc kỹ thuật Công ty Cổ phần Công nghệ An ninh không gian mạng Việt Nam: “Nhiều thông tin chúng ta cho đi rất dễ dàng, tạo điều kiện cho các tội phạm mạng truy cập, tấn công tài khoản khiến dữ liệu bị lộ lọt. Chúng ta chia làm 2 loại dữ liệu như tài khoản số và dữ liệu định danh như tài khoản đăng nhập mật khẩu, xa hơi là căn cước công dân, ngày tháng năm sinh, tình trạng hôn nhân, tạo điều kiện cho hacker tấn công.”
Không thể phủ nhận, việc quá dễ dàng cung cấp thông tin cá nhân, hay sự chủ quan trong việc bảo quản, giữ gìn thông tin của mình là nguyên nhân dẫn đến lộ lọt thông tin. Tuy nhiên, một nguyên nhân quan trọng khác phải nói đến là còn khoảng trống pháp lý, trong khi các quy định về chế tài nhằm bảo vệ dữ liệu cá nhân hiện còn “khá nhẹ”, chưa đảm bảo tính răn đe, cũng như việc thực thi pháp luật chưa hiệu quả.
Ông NGUYỄN QUANG ĐỒNG, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chính sách và phát triển truyền thông IPS: “Qua quá trình nghiên cứu, chúng tôi chưa ghi nhận thông tin xử phạt. Có lẽ phải hỏi cơ quan chức năng, cụ thể là ngành công an, tại sao điều tra các vụ như vậy nhưng chưa tiến hành xử phạt? Cá nhân tôi thấy, như báo cáo chưa có cụ thể số lượng vụ việc vi phạm, phát hiện và số đối tượng xử phạt hay truy tố hình sự, khâu thực thi pháp lý hiện chưa đủ nghiêm khắc hoặc chưa đủ hiệu quả.”
Luật sư NGUYỄN THẾ TRUYỀN, Công ty luật Thiên Thanh: “Ở đây, quan trọng nhất là phải tìm ra đối tượng đã chiếm đoạt sử dụng, khi tìm ra thì chúng ta hoàn toàn có thể dùng quyền năng pháp luật đã trao, như khởi kiện, tố cáo để xem xét hành vi vi phạm và trong 1 số trường hợp để lại hậu quả nghiêm trọng thì có thể xem xét khởi tố.”
Hiện pháp luật Việt Nam chưa có quy định rõ về quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của 3 bên, bao gồm: chủ thể dữ liệu, bên thu thập xử lý dữ liệu và bên thứ 3 tham gia quy trình này.