Một khu nghĩa trang được xây dựng rộng 3,3 hecta trên diện tích đất thuộc nhà nước quản lý với nhiều cái “không”: không đấu giá quyền sử dụng đất; không lập dự án; không có giấy phép xây dựng, đã gây bức xúc trong nhân dân. Đây chính là sự việc xảy ra tại xã Đức Hạnh, huyện Đức Linh, tỉnh Bình Thuận.
Đây là khu đất có nguồn gốc đất nông lâm trường giao cho xã Đức Hạnh, huyện Đức Linh, tỉnh Bình Thuận quản lý. Trên khu đất này bất ngờ “mọc” lên một nghĩa trang với nhiều hạng mục công trình đã xây dựng hoàn chỉnh. Điều đáng nói, nghĩa trang xây dựng nhưng không thông qua đấu giá quyền sử dụng; không được cấp thẩm quyền cấp phép và nằm sát khu dân cư chỉ chừng 200-300m.
Ông BÙI QUANG MAI, Xã Đức Hạnh, huyện Đức Linh, tỉnh Bình Thuận: “Từ đầu cũng không có họp dân, lấy ý kiến gì về việc xây dựng. Khi làm rồi thì mới biết là làm nghĩa trang. ”
Ông LÊ HỒNG KỲ, Xã Đức Hạnh, huyện Đức Linh, tỉnh Bình Thuận: “Về lâu về dài, ảnh hưởng đến môi trường rất lớn, vì trong có nhà ở, ngoài có nhà ở, nằm lọt trong khu dân cư. Đối với góc độ một người dân, chúng tôi thấy nhiều bất cập về mặt quản lý nhà nước.”
Là đất do nhà nước quản lý, thế nhưng theo tìm hiểu, chủ doanh nghiệp đầu tư dự án nghĩa trang đã đứng ra thương lượng, thỏa thuận mua đất với người dân rồi tự xây dựng khu nghĩa trang trái phép trên diện tích 3,3 hecta.
Ông TRẦN HỒNG PHÁT, Giám đốc công ty TNHH xây dựng Đông Phương Nam: "Đất cá nhân hết, toàn bộ đất cá nhân hết. Khi mà quy hoạch khu này, tôi mua lại đất của dân. Có nghĩa là, tôi mua đất có sổ đỏ thế cho người dân vô đó, rồi bồi thường thêm cho họ để mua lại đất này làm nghĩa địa phục vụ nhân dân thôi.
Làm việc với chính quyền xã Đức Hạnh, phóng viên Truyền hình Quốc hội Việt Nam càng bất ngờ hơn, khi lãnh đạo xã thừa nhận, khu vực đất xây nghĩa trang trái phép chưa đưa vào quy hoạch vùng cũng như quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2021-2030 và đang chờ Hội đồng nhân dân cấp huyện và tỉnh họp, xem xét thông qua trong thời gian sắp tới.
Ông PHẠM VĂN MỪNG, Chủ tịch UBND xã Đức Hạnh, huyện Đức Linh, tỉnh Bình Thuận: “Trong quá trình làm còn vướng về quy hoạch sử dụng đất năm 2020 và quy hoạch giai đoạn tiếp theo. Trước mắt có sự phê duyệt của UBND tỉnh, tuy nhiên, hiện nay còn vướng mắc là chưa đưa vào quy hoạch vùng và cũng chưa đưa vào quy hoạch giai đoạn 2021-2030. Địa phương sẽ cố gắng trong thời gian tới nhờ cấp trên huyện, tỉnh hỗ trợ.”
Một khu nghĩa trang trái phép, chưa được cơ quan chức năng cấp phép, đang còn thiếu hồ sơ pháp lý thế nhưng doanh nghiệp đã tự ý xây dựng nhiều hạng mục công trình, xây dựng những ngôi mộ hoàn chỉnh như thế này.
CẦN XỬ LÝ DỨT ĐIỂM SAI PHẠM TẠI DỰ ÁN NGHĨA TRANG Ở BÌNH THUẬN
Liên quan dự án nghĩa trang xây dựng trái phép trên đất do nhà nước quản lý tại xã Đức Hạnh, UBND huyện Đức Linh, tỉnh Bình Thuận đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính. Tuy nhiên, theo người dân, việc xử phạt chỉ mang tính chất đối phó, “vi phạm một đường xử lý một nẻo”.
Đây là Quyết định số 03/QĐ-XPVPHC, ngày 21/1/2022 của UBND huyện Đức Linh, xử phạt Công ty TNHH xây dựng Đông Phương Nam số tiền 30 triệu đồng, theo Nghị định 139, năm 2017 của Chính phủ.
Là người trực tiếp phản ánh, kiến nghị sai phạm của doanh nghiệp đến chính quyền địa phương, ông Lê Hồng Kỳ cho rằng, việc xử phạt áp dụng Nghị định 139 là không phù hợp vì Nghị định 139 là xử phạt sai phạm trong lĩnh vực khoáng sản. Trong khi sai phạm của doanh nghiệp là về lĩnh vực đất đai, trật tự xây dựng. Nếu xử phạt đúng thì phải áp dụng Nghị định 91, năm 2019 của Chính phủ.
Ông LÊ HỒNG KỲ, Xã Đức Hạnh, huyện Đức Linh, tỉnh Bình Thuận: “Đúng ra, việc xây dựng trái phép trên đất chưa có quy hoạch đất nghĩa trang và không phải đất ở mà xây dựng nhà quản lý, xây dựng cơ bản như thế này thì phải căn cứ vào Nghị định 91 của Chính phủ xử phạt về lĩnh vực đất đai, buộc phải phạt tiền và buộc phải tháo dỡ các công trình.”
Quyết định xử phạt vi phạm hành chính số 03 của UBND huyện Đức Linh thể hiện sự "ưu ái" cho doanh nghiệp khi chỉ yêu cầu ngừng thi công dự án, cho doanh nghiệp thời hạn 60 ngày để hoàn thiện các hồ sơ, pháp lý.
Ông TRẦN HỒNG PHÁT, Giám đốc công ty TNHH xây dựng Đông Phương Nam: “Bây giờ chỉ thiếu quy hoạch vùng vô thôi. Bây giờ đợi tới tháng 8 này họp Hội đồng nhân dân tỉnh thông qua rồi doanh nghiệp bổ sung hồ sơ là đủ để đưa vô phục vụ bà con. ”
Ông PHẠM VĂN MỪNG, Chủ tịch UBND xã Đức Hạnh, huyện Đức Linh, tỉnh Bình Thuận: “Trước mắt, theo chỉ đạo của huyện là cho tạm dừng tất cả và tiếp tục kiến nghị, nếu được chấp thuận thì rất tốt cho người dân, còn không được thì chấp hành theo chỉ đạo của cấp trên thôi.”
Được biết, Sở Kế hoạch và đầu tư tỉnh Bình Thuận đã chủ trì lấy ý kiến các sở ngành liên quan. Theo đó, Sở Tài nguyên và môi trường cho ý kiến, dự án không phù hợp với điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất năm 2020 của địa phương, đồng thời dự án phải đấu giá quyền sử dụng đất theo Luật Đất đai 2013. Còn Sở Xây dựng cho rằng, vị trí đăng ký đầu tư chưa phù hợp quy hoạch vùng huyện Đức Linh đến năm 2040 và cần phải xác định lại khoảng cách an toàn về môi trường của nghĩa trang.
Rõ ràng, dự án xây dựng nghĩa trang ở xã Đức Hạnh để xảy ra nhiều sai phạm trong công tác quản lý nhà nước về lĩnh vực đất đai và đầu tư xây dựng. Đề nghị UBND tỉnh Bình Thuận chỉ đạo làm rõ sai phạm; xem xét xử lý trách nhiệm của cá nhân, tổ chức liên quan để tạo niềm tin trong quần chúng nhân dân địa phương.
