Cụm tin quốc tế 31/08: Cựu Tổng thống Liên Xô Mikhail Gorbachev qua đời

Cựu Tổng thống Liên Xô Gorbachev qua đời; Gia tăng chiến sự ở Miền Nam Ukraine; Nhật Bản nâng cao năng lực quốc phòng; Một năm ngày Taliban nắm quyền ... là những tin quốc tế nổi bật.

CỰU TỔNG THỐNG LIÊN XÔ GORBACHEV QUA ĐỜI

Như tin chúng tôi đã đưa, ông Mikhail Gorbachev, Tổng thống đầu tiên và duy nhất của Liên Xô, đã qua đời ở tuổi 91. Nhiều nhà lãnh đạo thế giới đã gửi lời chia buồn và ca ngợi vai trò của vị cựu Tổng thống Liên Xô đối với hòa bình thế giới.

Truyền thông Nga đưa tin, ông Mikhail Gorbachev, nhà lãnh đạo của Liên Xô từ năm 1985 – 1991, đã từ trần sau một thời gian mắc bệnh. Ông được biết đến với nỗ lực cải cách đất nước trên quy mô lớn, đồng thời cũng giúp xoa dịu căng thẳng với phương Tây trong giai đoạn cuối của Chiến tranh Lạnh.

“NGƯỜI THAY ĐỔI TIẾN TRÌNH LỊCH SỬ”

Các nhà lãnh đạo thế giới đã đồng loạt gửi lời chia buồn tới nước Nga và gia đình ông Gorbachev. Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres gọi ông là một chính khách có một không hai, người đã thay đổi tiến trình lịch sử. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Von Der Leyen cũng ca ngợi ông Gorbachev là người đã mở đường cho một châu Âu tự do. Bà Leyen bình luận: “ông Gorbachev đóng vai trò quan trọng trong việc chấm dứt Chiến tranh Lạnh, xóa bỏ bức màn sắt, mở đường cho một Châu Âu tự do. Đây là di sản mà chúng ta sẽ không bao giờ quên”.

 Thủ tướng Đức cũng ghi nhận đóng góp to lớn của ông Gorbachev cho hòa bình và ổn định của thế giới.

Thủ tướng Đức OLAF SCHOLZ: "Mikhail Gorbachev là một nhà cải cách quyết liệt và một chính khách dám làm nhiều điều. Chúng ta sẽ không quên rằng ông đã biến dân chủ và tự do trở thành điều khả thi ở Châu Âu, để nước Đức có thể đoàn kết và xóa bỏ bức màn sắt. Các phong trào dân chủ ở Trung và Đông Âu cũng được hưởng lợi từ việc ông nắm quyền ở Nga vào thời điểm đó".

Trong một tuyên bố, Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng chia sẻ sự mất mát với người dân Nga. Ông Biden ca ngợi ông Gorbachev một người có tầm nhìn, chấp nhận các cải cách dân chủ và tin tưởng vào quyết định của mình, từ đó dẫn đến một thế giới an toàn hơn và tự do hơn cho hàng triệu người.

 Về phần mình, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã gửi lời chia buồn sâu sắc nhất đến gia đình và người thân của cựu Tổng thống Liên Xô Mikhail Gorbachev. Người dân Nga cũng bày tỏ sự đau buồn khi mất đi một nhà lãnh đạo quan trọng với lịch sử đất nước.

Dù hiện nay cả Nga và Mỹ đều đang đình chỉ sự tham gia vào Hiệp ước vũ khí hạt nhân vì nhiều lí do, tuy nhiên không thể phủ nhận đóng góp quan trọng của ông Gorbachev, khi Hiệp ước giúp thiết lập nền tảng kiến trúc an ninh Châu Âu và củng cố niềm tin giữa hai siêu cường Mỹ và Liên Xô thời điểm đó.

GIA TĂNG CHIẾN SỰ Ở MIỀN NAM UKRAINE 

Giao tranh giữa quân đội Ukraine và các lực lượng vũ trang Nga hôm nay tiếp diễn sau khi Ukraine mở chiến dịch phản công tái chiếm nhiều vùng lãnh thổ.

Quân đội Nga cho biết đã phá hủy thành công một số lượng lớn thiết bị quân sự và bẻ gãy nhiều mũi tấn công của Ukraine trên nhiều mặt trận. Trong khi Ukraine cho biết lực lượng quân đội nước này đã vượt qua được nhiều điểm trên phòng tuyến của lực lượng Nga, gây gián đoạn mạng lưới hậu cần.

Trong một diễn biến khác, Cơ quan năng lượng Nguyên tử Quốc tế IAEA hôm nay đã cử phái bộ tới nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia để đánh giá các thiệt hại tại nhà máy cũng như đảm bảo nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu này vận hành an toàn, ngăn chặn nguy cơ thảm họa hạt nhân.

NHẬT BẢN NÂNG CAO NĂNG LỰC QUỐC PHÒNG 

Một thông tin đáng chú ý. Nhật Bản lên kế hoạch phát triển và sản xuất các loại tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo tốc độ cao nhằm cung cấp khả năng khả năng tấn công các mục tiêu tầm xa trong kế hoạch quân sự mở rộng nhằm đối phó với các mối đe dọa an ninh trong khu vực.

 Kế hoạch trang bị được công bố trong yêu cầu bổ sung ngân sách hàng năm của Bộ Quốc phòng Nhật Bản, có trọng tâm liên quan sản tên lửa hành trình phóng từ mặt đất để tác chiến chống hạm và tấn công các mục tiêu mặt đất.

Kế hoạch được đưa ra trong bối cảnh tình hình an ninh khu vực trở nên căng thẳng, sau khi Trung Quốc phóng 5 tên lửa đạn đạo vào vùng biển cách Nhật Bản 160 km. sau chuyến thăm Đài Loan (Trung Quốc) của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi.

MỘT NĂM NGÀY TALIBAN NẮM QUYỀN: ĐIỂM SÁNG VÀ THÁCH THỨC

Đêm qua, rạng sáng nay, pháo hoa đã thắp sáng khắp bầu trời thủ đô Kabul khi Taliban kỷ niệm “Ngày Tự do” lần đầu tiên, đánh dấu một năm ngày binh sĩ Mỹ cuối cùng lên máy bay rời khỏi Afghanistan - đất nước không còn một binh sĩ nước ngoài nào đồn trú.

Nhân dịp này, truyền thông quốc tế cũng đã dành nhiều sự quan tâm để viết về cuộc sống của người dân Afghanistan dưới thời Taliban trong một năm qua.

Tờ Financial Times của Mỹ phân tích, các tuyến đường trên khắp đất nước Afghanistan đã trở nên an toàn hơn dưới sự kiểm soát của lực lượng Taliban. Đánh bom, bắt cóc, trộm cắp,… đã không xảy ra thường xuyên như trước. Đây là một điểm sáng Taliban đã làm được trong 1 năm qua.

Tuy nhiên, với nhiều tờ báo phương Tây quan tâm đến quyền con người tại Afghanistan, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em, các tác giả cho rằng Taliban đã vi phạm nhiều quyền tự do của phụ nữ, quyền được học hành của trẻ em gái.

Một năm trôi qua, thách thức với Taliban và đất nước với Afghanistan vẫn rất lớn. Kinh tế Afghanistan bị cấm vận, chính quyền Taliban chưa được quốc tế công nhận, sự trỗi dậy của tổ chức khủng bố Tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng và Al Qaeda luôn rình rập, cộng thêm phải đối phó với những thảm họa thiên tai, lũ lụt kinh hoàng. Sau 1 năm, đất nước Afghanistan vẫn ngổn ngang nhiều thách thức, buộc Taliban phải xây dựng một lộ trình cụ thể, rõ ràng và minh bạch trong con mắt cộng đồng quốc tế để có thể nhận được sự trợ giúp cải thiện tình hình trong nước./.

Anh Tuấn