Gìn giữ làn quan họ trong không gian đô thị

Dân ca Quan họ là một trong những làn điệu dân ca tiêu biểu của vùng châu thổ sông Hồng ở miền Bắc Việt Nam. Nó được hình thành và phát triển ở vùng văn hóa Kinh Bắc xưa, và giờ được công nhận là làn điệu dân ca truyền thống, đặc sắc của tỉnh Bắc Ninh nay. Về Bắc Ninh nghe quan họ là điều không thể thiếu đối với du khách thập phương, đặc biệt là mỗi dịp Tết đến Xuân về.

Mỗi tối thứ 7 hàng tuần, khoảng mặt hồ tại dự án khu đô thị Amdi Green City lại trở thành sân khấu biểu diễn của các liền anh – liền chị.  Với lối hát mộc mạc, chân tình, đậm chất giao lưu, trò chuyện, những làn điệu dân ca quan họ Bắc Ninh như đang mời gọi người nghe hòa mình cùng không khí đông vui, nhộn nhịp của một buổi lễ hội. 

Ông NGUYỄN SỸ HẠNH - Đông Sơn, Tiên Du, Bắc Ninh: “Tôi cảm thấy như trẻ lại thời chúng tôi còn 19 đôi mươi, được đi các Hội Lim, nhất là mỗi dịp xuân về thì mang đến không khí vui tươi phấn khởi, làm cho mọi người có tinh thần lạc quan, cảm thấy yêu cuộc sống hơn, cảm thấy cuộc đời thi vị hơn”

Chị BÙI THỊ HUỆ - Đông Sơn, Tiên Du, Bắc Ninh: “Trước đây tôi thường chỉ được nghe các làn điệu dân ca quan họ ở các buổi lễ Tết hoặc dịp lễ hội, nhưng giờ tôi có thể tiếp cận nó hàng tuần qua các buổi dân ca quan họ tại đây”.

Dân ca quan họ là một hình thức hát giao duyên, có đối – có đáp, có mời – có gọi. Dường như vì lối hát cởi mở đó mà người nghe dễ dàng cảm nhận cái “tình” trong từng làn điệu. Và trong một không gian đậm chất đô thị, hiện đại như thế này, cái “tình” đó vẫn hiện hữu, vẫn là cầu nối để đưa khán giả đến với những người nghệ sĩ. 

Bà NGUYỄN THỊ XUÂN LAN - Câu lạc bộ Quan họ Đền Đô: “Khi được đến diễn ở một cái không gian ở một đô thị đổi mới như thế này tôi có một cái cảm xúc rất là vinh dự, tự hào vì nó khác hát lễ hội, vì hát lễ hội là đến ngày hội hè mới được hết. Còn hát ở khu đô thị như thế này vừa quảng bá được rất đông người đến, yêu mến Bắc Ninh và say đắm những làn điệu dân ca quan họ Bắc Ninh.”

Trong xu hướng hiện đại hóa toàn cầu hiện nay, Bắc Ninh cũng đang chuyển mình mạnh mẽ với nhiều khu đô thị hiện đại xuất hiện. Vì lẽ đó, Dân ca quan họ Bắc Ninh cũng đã và đang có những áp lực riêng về việc bảo tồn, gìn giữ giá trị văn hóa quí giá của dân tộc. Và việc đưa làn điệu dân ca quan họ vào một không gian đô thị, để tạo sự hài hòa giữa cổ truyền với hiện đại, tăng tính tương tác, tiếp cận với giá trị cổ truyền này, cũng là một cách bảo tồn khá hữu hiệu.

Ông NGUYỄN NGỌC TÚ - Phó Tổng Giám đốc AMDI GROUP: “Chúng tôi có mong muốn là lưu giữ những nét truyền thống của Việt Nam nói chung và của tỉnh Bắc Ninh nói riêng. Trong đó một nét văn hóa đặc sắc nhất của tỉnh Bắc Ninh là những làn quan họ. Và chắc chắn rằng chúng tôi sẽ tổ chức những hoạt động này thường xuyên để đáp ứng được kỳ vọng của người dân..”

Những ánh mắt vui tươi, thích thú của người dân khi được trải nghiệm một buổi biểu diễn quan họ vào một tối cuối tuần như thế này, có lẽ là động lực rất lớn để những người nghệ sĩ nói riêng và cả những người tâm huyết với nghệ thuật truyền thống của dân tộc nói chung duy trì ngọn lửa nhiệt thành của mình. Dù mệt, dù lạnh trong tiết trời cuối đông, nhưng những nụ cười vẫn luôn nở trên môi những “liền anh – liền chị”, bởi những hi vọng về sự trường tồn của làn điệu nổi tiếng của đất Kinh Bắc, và bởi những hi vọng về một mùa xuân mới đã về.
 

Hồng Dũng