Tình hình sạt lở bờ sông, xói lở bờ biển ở Đồng bằng sông Cửu Long diễn biến hết sức phức tạp, có xu thế gia tăng cả về phạm vi và quy mô, trong đó có nguyên nhân do khai thác cát quá mức.
Thông tin được nêu ra tại “Hội thảo đánh giá về Ngân hàng Cát và kế hoạch duy trì ổn định hình thái sông Cửu Long” do Tổng cục Phòng, Chống Thiên tai phối hợp với WWF-Việt Nam tổ chức sáng 14/7 tại TP Hồ Chí Minh.
Theo Tổng Cục Phòng chống thiên tai, thời gian gần đây, tình hình sạt lở bờ sông, xói lở bờ biển ở ĐBSCL diễn biến hết sức phức tạp, có xu thế gia tăng cả về phạm vi và quy mô. Đến cuối năm 2021, toàn khu vực có 751 khu vực sạt lở, với chiều dài 976 km, tăng 147 khu vực so với năm 2020.
Trong khuôn khổ dự án, một nghiên cứu của Viện Khoa học thủy lợi miền Nam cùng các đơn vị quốc tế cho thấy, khai thác cát ở ĐBSCL chủ yếu bằng các phương pháp bơm hút, xáng cạp… Tại một số địa phương tình trạng khai thác cát trái phép vẫn diễn ra phức tạp, tác động đến dòng chảy, làm mất ổn định đến lòng sông. Một số bất cập trong quản lý được chỉ ra như: việc chấp hành các yêu cầu về đánh giá tác động môi trường của các dự án khai thác cát còn hạn chế; công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động khai thác cát chưa hiệu quả.
Anh TRẦN TUẤN ANH , Viện Khoa học thủy lợi Miền Nam: “Ở các tỉnh phía thượng lưu như An Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long chất lượng cát rất tốt cho việc xây dựng nên tình hình khai thác cát trái phép ở đây diễn biến hết sức phức tạp và có khả năng cao gây ra vấn đề về ổn định hình thái sông. Trong dự án này đơn vị tư vấn sẽ tiến hành đo đạc, khảo sát lại cũng như xây dựng các mô hình tính toán và mô phỏng các giải pháp khai thác cát hợp lý”.
Thông qua Hội thảo và các nghiên cứu khác, các chuyên gia cũng đề xuất thực hiện những nghiên cứu về ngân hàng cát ở Đồng bằng sông Cửu Long, từ đó tạo cơ sở khoa học vững chắc cho việc xây dựng những chính sách khai thác cát bền vững, góp phần tăng khả năng tự phục hồi và chống chịu với biến đổi khí hậu của vùng đồng bằng./.