Công tác đăng ký quyền tác giả, quyền liên quan hiện còn bị vướng mắc trong quá trình hướng dẫn hồ sơ đăng ký do chưa có văn bản quy định chi tiết hướng dẫn về các mẫu cụ thể trong hoạt động đăng ký quyền tác giả, quyền liên quan. Chính vì vậy, Cục Bản quyền tác giả đã tổ chức hội thảo lấy ý kiến dự thảo Thông tư quy định mẫu trong hoạt động đăng ký quyền tác giả, quyền liên quan.
Theo thống kê, những năm gần đây số lượng đăng ký quyền tác giả, quyền liên quan tăng từ 8-10%/năm. Năm 2019 có trên 8.000 giấy chứng nhận được cấp, năm 2020 là trên 10.000 giấy, năm 2021 dù ảnh hưởng của dịch COVID-19 nhưng số giấy cấp mới vẫn duy trì mức 10.000 giấy. Đến hết tháng 10/2022, đã có trên 10.000 giấy chứng nhận được cấp. Các nhóm đối tượng đăng ký tập trung vào một số loại hình như mỹ thuật ứng dụng (44%); âm nhạc (25%); tác phẩm viết (14%); chương trình máy tính (13%), còn lại là các loại hình khác.
Thế nhưng mẫu đăng ký quyền tác giả, quyền liên quan chỉ có 1 mẫu duy nhất là Tờ khai đăng ký quyền tác giả áp dụng chung cho tất cả các loại hình tác phầm được bảo hộ quyền tác giả. Và điều này được quy định tại Điều 14 Luật Sở hữu trí tuệ. Trong khi hiện nay, mỗi loại hình lại có những đặc điểm khác nhau.
Bà PHẠM THỊ KIM OANH – Phó Cục trưởng Cục Bản quyền tác giả: "Bản thân tác giả thưởng chưa hiểu biết hết được quyền lợi của mình, và thường phải nhờ bên thứ 3 đăng ký hộ, nên hội thảo lần này sẽ lấy ký kiến để hoàn thành mẫu đăng ký. Khi các tác phẩm đưa ra thì trường thì đăng ký quyền không phải là điều kiện bắt buộc, nhưng họ nhận biết được giao dịch thương mại, giải quyết tranh chấp thì đây lại là điều bắt buộc."
Các ý kiến đóng góp về nâng cao hiệu quả công tác quyền tác giả, hoàn thiện pháp luật về quyền tác giả được Cục Bản quyền tác giả tập hợp, xem xét, soạn thảo hoàn thiện để trình các cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Theo dự thảo Thông tư quy định mẫu trong hoạt động đăng ký quyền tác giả, quyền liên quan, có 9 mẫu tờ khai liên quan. Hiện chưa có văn bản quy định chi tiết hướng dẫn về các mẫu cụ thể trong hoạt động đăng ký quyền tác giả, quyền liên quan.
Luật sư LÊ QUANG VINH: "Đăng ký quyền tác giả, quyền liên quan là xác lập bằng chứng ban đầu cho quyền tác giả,và khi có tranh chấp thì đây là bằng chứng cần nhất."
Luật sư DƯƠNG THỊ VÂN ANH: "Các mẫu thì kĩ càng và cụ thể, nhưng nếu nhiều quá thì người khai phải tự xác định mình là đối tượng khai nào, vì vậy người khai phải nghiên cứu luật rất kĩ."
Có thể thấy những năm gần đây, lĩnh vực quyền tác giả, quyền liên quan đang được xã hội rất quan tâm, nhất là trong thời điểm thi hành các cam kết về sở hữu trí tuệ trong các Hiệp định thương mại tự do (FTA) mà Việt Nam đã, đang đàm phán hoặc đã ký kết, phê chuẩn. Do đó, việc đăng ký quyền tác giả, quyền liên quan ngày càng được xã hội chú trọng và hưởng ứng.
