Nghị định 67 với mục tiêu hiện đại hóa tàu cá, vươn khơi bám biển dài ngày ra đời năm 2014. Dù những ngư dân được chọn vay vốn ưu đãi đều là những người giỏi, có thâm niên nghề, và với chủ trương “Con tàu là tài sản thế chấp”. Thế nhưng, nhiều ngư dân Quảng Ngãi mất cả tàu lẫn nhà ở khi không còn đường lùi chỉ sau vài năm đóng tàu vỏ thép.
Những ngày qua, ông Thức nhận được thông báo cưỡng chế, kê biên ngôi nhà 122m2 gia đình ông đang ở để trả nợ cho tàu vỏ thép. Con tàu trị giá 16,6 tỷ đồng từ nguồn vay theo Nghị định 67 đã bị bán đấu giá với số tiền 1,6 tỷ đồng, chưa bằng 1/10 ban đầu. Sáu năm tiên phong đóng tàu vỏ thép, nợ chồng nợ, ông Thức không thể ngờ mình lại lâm bước đường cùng.
Ông PHẠM TRÍ THỨC - Xã Tịnh Kỳ, TP Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi: “Nghề mới nên hiệu quả thấp, gặp khó trên biển, trả nợ không được, kiến nghị Ngân hàng làm thế nào cơ cấu lại nợ mà không được. Vì có văn bản chỉ đạo là nếu trả nợ được thì mới hỗ trợ lãi suất."
Theo Nghị định 67, tàu vỏ thép có giá trị lớn nên quy trình xét cho vay chặt chẽ hơn. Những ngư dân có tài chính được khuyến khích đóng tàu. Nghị định quy định "con tàu là tài sản thế chấp", nhưng do thoả thuận, các chủ tàu đều thế chấp nhà để rồi dẫn tới mất “cả chì lẫn chài”. Theo Chi cục bảo vệ nguồn lợi Thủy sản Quảng Ngãi, toàn tỉnh có 62 tàu vay vốn theo Nghị định 67, trong đó có 11 tàu thép; 80% hoạt động không hiệu quả. Có nhiều nguyên nhân được đưa ra như nguồn lợi thủy sản cạn kiệt, giá nhiên liệu tăng, thiếu bạn tàu và do sự phát triển quá nhanh của số lượng tàu lưới rê. Hậu quả vẫn đang chờ đợi trung ương hỗ trợ giải quyết.
Ông NGUYỄN VĂN MƯỜI - Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản tỉnh Quảng Ngãi: “Trong thời gian qua, tỉnh đã có báo cáo tình hình sản xuất của tàu 67 cho Bộ Nông nghiệp, kiến nghị Bộ tham mưu Chính phủ có cơ chế xử lý rủi ro, hỗ trợ Ngân hàng thương mại xử lý dứt điểm.”
Khối tài sản hàng chục tỷ đồng khi thanh lý, đấu giá chỉ còn 10-15% so với giá trị ban đầu khiến ngư dân điêu đứng. Còn ngành chức năng loay hoay giải quyết hệ quả này. Ngư dân mất cả tàu lẫn tài sản, nhà cửa vì tàu vỏ thép nhưng đến nay vẫn chưa có chính sách tháo gỡ.
