Nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV bắt đầu trong một hoàn cảnh đặc biệt đầy thách thức. Tuy nhiên ngay từ những kỳ họp đầu tiên, Quốc hội khóa mới đã cho thấy một tinh thần đổi mới mạnh mẽ, quyết liệt trong xây dựng pháp luật, hoàn thiện thể chế, ban hành những nghị quyết chưa từng có trong tiền lệ nhằm đáp ứng yêu cầu do thực tiễn đặt ra.
Ngày 23/05/2021
6h30 tại Vùng 5 Hải Quận thuộc thành phố Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang
7h tại Thủ đô Hà Nội
7h05 tại thành phố Hải Phòng
7h10 tại huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình
7h15 tại bản Lô Lô Chải, xã Lũng Cú, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang
7h30 tại huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa…
Vào ngày hôm ấy, bình minh ở khắp mọi miền tổ quốc từ đất liền tới hải đảo, từ miền ngược đến miền xuôi như được đánh thức sớm hơn thông lệ khi trên khắp các ngả đường, cử tri nô nức cùng nhau đi bầu cử. Hơn 69 triệu cử tri cả nước đã thực hiện quyền và nghĩa vụ thiêng liêng của mình: Đi bầu cử để lựa chọn ra 499 đại biểu Quốc hội Khóa XV và gần 269.000 đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026. Xét về quy mô, đây thực sự là ngày hội lớn trong việc thực hiện quyền dân chủ trực tiếp của Nhân dân để xây dựng Nhà nước theo quy định của Hiến pháp 2013.
Bà SÌNH THỊ KHUYÊN - Cử tri bản Lô Lô Chải, xã Lũng Cú, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang: “Tôi rất là vui, phải dậy từ rất sớm để chuẩn bị cho việc đi bầu cử, cảm thấy rất phấn khởi sau khi được bỏ phiếu lựa chọn đại biểu…”
Em PHẠM TUẤN MẠNH - Thôn Cam Lộ, xã Tân Việt, huyện Thanh Hà, tỉnh Hải Dương: "Em rất hồi hộp khi đây là lần đầu tiên em được cầm lá phiếu của mình đi bầu cử, em còn vui khi được đi bầu cử đúng ngày 23/5 là ngày sinh nhật của em, em rất tự hào khi cầm lá phiếu của mình đi bầu cho những người đủ đức đủ tài..."
Ông TRỊNH HÙNG CƯỜNG - Chủ tàu cá 90408, 90409- xã Hòa Lộc, huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa: “Nếu bình thường có thể đánh bắt thêm đôi ba ngày nữa, nhưng trước khi đi đã được thông báo là ngày 23-5 bầu cử nên các tàu chủ tàu trong tổ đánh bắt đã điện đàm nhau rủ về cho kịp thực. hiện quyền và nghĩa vụ công dân.”
Người dân đã có lòng tin thể hiện qua lá phiếu của mình. Chính vì vậy Quốc hội khóa XV ngay từ đầu đã và đang nỗ lực từng ngày để không làm phụ lòng cử tri và nhân dân cả nước. Và ngay trong phiên khai mạc Kỳ họp thứ nhất, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã nhấn mạnh: “Quốc hội và các vị đại biểu Quốc hội khóa XV phải phát huy cao độ tinh thần trách nhiệm, gần dân, trọng dân, cầu thị, lắng nghe ý kiến của nhân dân; phát huy tối đa năng lực, bản lĩnh, trí tuệ, quyết tâm đổi mới, sáng tạo, bám sát thực tiễn, đem “hơi thở cuộc sống” vào nghị trường, hiến kế giúp Quốc hội khóa XV tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động.”
Với tinh thần đó, dù mới chỉ hoạt động 7-8 tháng kể từ khi Quốc hội nhiệm kỳ mới được kiện toàn, nhưng những gì Quốc hội khóa XV đã làm được khiến cử tri và nhân dân cả nước ngày càng yên tâm, niềm tin của cử tri và nhân dân vào Quốc hội dường như được nhân lên.
Đây là một trong những điểm bỏ phiếu trong cuộc bầu cử vừa qua của phường Vĩnh Phúc, quận Ba Đình thành phố Hà Nội. Mặc dù cuộc bầu cử đã kết thúc từ nhiều tháng trước, nhưng người dân nơi đây vẫn nhớ bản thân mình đã bỏ phiếu cho ai và thường xuyên theo dõi các hoạt động của các đại biểu này tại nghị trường và cả các hoạt động quan trọng của Quốc hội.
Bà NGUYỄN THỊ HƯƠNG - Phường Vĩnh Phúc, quận Ba Đình thành phố Hà Nội: “Quốc hội khóa XV tôi đã bỏ phiếu cho bác Nguyễn Phú Trọng, ông Nguyễn Quốc Duyệt và ông Nguyễn Trúc Anh. Đây là những đại biểu chúng tôi đã gửi gắm niềm tin. Mặc dù thời gian qua dịch bệnh diễn biến phức tạp nhưng Quốc hội khóa XV đã hoạt động rất tốt làm cho chúng tôi có một niềm tin và thấy lá phiếu mà mình đã bầu thực sự rất xứng đáng. Điều đó thể hiện ở kỳ họp bất thường vừa rồi, những chính sách giành cho nhân dân, giành cho doanh nghiệp đều được Quốc hội bàn luận, khiến người dân hết sức vui mừng.”
Bà ĐẶNG THỊ MAI HÒA - Phường Vĩnh Phúc, quận Ba Đình thành phố Hà Nội: “Kỳ này chúng tôi thấy rằng chúng tôi đã chọn đúng người, có thể nói các đại biểu Quốc hôi khóa XV đã hết lòng vì dân. Từ kỳ họp thứ nhất, kỳ họp thứ 2 rồi đến kỳ họp bất thường vừa rồi thì thấy rằng Quốc hội khóa XV đã rất linh hoạt, sáng tạo và rất phù hợp với tình hình đất nước ta hiện nay.”
Trong 499 đại biểu của Quốc hội khóa XV có 296 đại biểu trúng cử lần đầu. Chưa có kinh nghiệm hoạt động tại nghị trường, nhưng mới chỉ qua 2 kỳ họp thường kỳ và 01 kỳ họp bất thường các cử tri thấy rằng phần lớn những đại biểu mới này đều hoạt động tích cực, nỗ lực truyền tải những kỳ vọng và mong muốn của các cử tri mà mình đại diện tới các diễn đàn của Quốc hội, do đó cùng với thời gian dần thể hiện được bản lĩnh tại nghị trường.
Những cử tri này thuộc tổ bầu cử số 6, Phường Tứ Liên, quận Tây Hồ thành phố Hà Nội. Trong ba đại biểu trúng cử tại tổ bầu cử này có hai đại biểu trúng cử lần đầu là ông Nguyễn Hải Trung và ông Bùi Hoài Sơn. Chính vì vậy, các cử tri này đã thường xuyên theo dõi hoạt động của hai đại biểu mới mà mình đã bầu và bước đầu thấy rằng, sự lựa chọn của mình là sáng suốt.
Ông LÊ KHẮC THANH - Tổ 11, phường Tứ Liên, quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội: “Tôi thấy lá phiếu mình bỏ cho ông Bùi Hoài Sơn là năng nổ, theo sát tình hình phát triển văn hóa xã hội và đặc biệt có những phát biểu sâu về lĩnh vực văn hóa dân tộc.”
Bà PHAN THỊ YẾN - Tổ 11, phường Tứ Liên, quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội: “Về đại biểu Nguyễn Hải Trung, đại biểu này là giám đốc công an thành phố Hà Nội. Trong thời gian thành phố Hà Nội dịch bệnh diễn biến phức tạp nhưng vẫn luôn đảm bảo được trật tự an ninh. Vụ việc nào nổi cộm đều cử cán bộ đến giải quyết rất là kịp thời, tôi cảm thấy như vậy là rất tin tưởng và nhận thấy tôi đã bầu những đồng chí ấy là rất xứng đáng trong Quốc hội.”
Một trong những hoạt động thể hiện được bản lĩnh của các đại biểu Quốc hội rõ nhất chính là Chất vấn. Chính vì vậy để đánh giá các đại biểu Quốc hội mà mình đã bầu các cử tri thường theo dõi các phiên chất vấn của Quốc hội. Là một trong những thành viên tích cực trong hoạt động phục vụ công tác bầu cử đại biểu Quốc hội và hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 của phường Trần Hưng Đạo, quận Hoàn Kiếm Hà Nội, bà Đinh Hồ Pha hầu như không bỏ qua bất cứ hoạt động quan trọng nào của Quốc hội từ đầu nhiệm kỳ tới nay, đặc biệt là các phiên chất vấn của kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XV. Đây cũng là kỳ họp diễn ra phiên chất vấn đầu tiên của nhiệm kỳ. Sau khi theo dõi, bà Pha cảm thấy rất vui mừng vì các đại biểu mà bản thân bà cùng cử tri cả nước đã tin tưởng bầu ra đang thể hiện rất tốt vai trò và bản lĩnh của mình tại nghị trường.
Bà ĐINH HỒ PHA - Phường Trần Hưng Đạo, quận Hoàn Kiếm, Tp Hà Nội: “Các đồng chí đại biểu Quốc hội lần này hoàn toàn chủ động trong quá trình chất vấn, không đồng ý là giơ biển ngay, thậm chí có đồng chí tôi còn thấy là giơ biển tới hai-ba lần biển. Chúng tôi cảm thấy rất là hài lòng, phải như thế, Quốc hội phải như vậy. Mình cứ tranh tụng trong cuộc họp, sau khi thống nhất rồi cứ thế mà thực hiện. Dân chúng tôi rất mong mỏi như vậy. Các vị có thể tranh luận nhiều hơn nữa, chúng tôi cũng không phản đối."
Phiên chất vấn kéo dài 2,5 ngày của kỳ họp thứ 2 Quốc hội khóa XV là phiên chất vấn đầu tiên của Quốc hội khóa XV. Tuy nhiên theo thống kê, tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn lần này đã có tới 134 lượt đại biểu tham gia chất vấn, trong đó có 12 lượt đại biểu đặt câu hỏi đối với Thủ tướng Chính phủ, có 24 lượt đại biểu Quốc hội tiến hành tranh luận để làm rõ hơn vấn đề mà các đại biểu quan tâm. Những con số này đủ để cho thấy đây là một kỳ chất vấn thực sự thành công, đáp ứng được sự kỳ vọng của cử tri và nhân dân cả nước. Tại phiên chất vấn lần này, các đại biểu Quốc hội chất vấn xoay quanh 3 nhóm vấn đề khác bao gồm: Y tế, Lao động Thương binh và Xã hội, Kế hoạch và đầu tư, Giáo dục và Đào tạo. Đây đều là những lĩnh vực cử tri và nhân dân cả nước quan tâm.
Anh BÙI NGUYÊN BẢO - Cử tri tỉnh Phú Yên: “Những lĩnh vực và các tư lệnh ngành mà Quốc hội lựa chọn để chất vấn đều xoay quanh việc phục hồi của đất nước chúng ta sau đợt dịch vừa rồi. Tôi đánh giá rất cao lựa chọn này của Quốc hội, bởi sẽ khiến cho cử tri đặc biệt là những người trẻ như chúng tôi nhìn thấy vấn đề mình đang quan tâm được bàn thảo tại QH.”
PGS.TSKH Kinh tế TRẦN NGUYỄN TUYÊN - Hội đồng Lý luận Trương ương: “Tôi thấy hoạt động chất vấn của Quốc hội lần này rất là đổi mới theo hướng công khai minh bạch và chọn những vấn đề rất nóng bỏng mà xã hội quan tâm. Đây là quyết định rất đúng cho thấy Quốc hội đã tập trung xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, do dân và vì nhân dân.”
Những quyết sách của Quốc hội - Nguồn động lực hỗ trợ người dân, doanh nghiệp vượt qua đại dịch COVID-19
Vào mỗi nhiệm kỳ Quốc hội, bao kỳ vọng lại được đặt lên vai cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất, lên vai của mỗi người đại biểu Quốc hội với trọng trách truyền tải ý chí và nguyện vọng của nhân dân. Trong những kỳ vọng đó có một kỳ vọng lớn được đặt lên hàng đầu, đó là vai trò của Quốc hội ngày càng được đẩy mạnh, chủ động hơn với nhiều đổi mới hơn nữa. Ngay từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, hai chữ được nhiều lần nhấn mạnh bởi các lãnh đạo Quốc hội, đặc biệt là Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, đó là tinh thần "chủ động". Người đứng đầu Quốc hội đã khẳng định tinh thần ấy qua những phát ngôn và cả hành động thể hiện rằng, Quốc hội khóa XV sẽ không để xảy ra tình trạng "bắc nước sôi chờ gạo người" mà sẽ giữ vai trò chủ động dẫn dắt vào cuộc từ sớm, từ xa.
Ông CẤN VĂN LỰC - Chuyên gia Kinh tế: “Tôi thấy rất rõ sự đổi mới quyết liệt của Quốc hội khóa này, trở thành một Quốc hội đổi mới và hành động, đồng hành từ sớm từ xa. Cùng với chính phủ, các cơ quan lãnh đạo đảng và nhà nước, tất cả đều vì cái chung nhất là trong bối cảnh dịch bệnh diễn ra vô cùng phức tạp và kinh tế xã hội gặp nhiều khó khăn. Thấy được mong muốn của lãnh đạo Quốc hội về việc nâng cao chất lượng, hoạt động thực chất nhiều hơn nữa của Quốc hội và vì thế những việc như chuẩn bị liên quan tới dự án luật, các đề án, chương trình trọng điểm Quốc gia hay như việc giám sát cũng đều được Quốc hội chú trọng nâng cao chất lượng. Ngoài ra Quốc hội rất quan tâm tới doanh nghiệp và người dân. Tôi nghĩ với phương châm hoạt động như vậy thì rất là sát và phù hợp với bối cảnh hiện nay.”
Trước bối cảnh dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, Quốc hội khóa XV đã thể hiện rõ nét được vai trò dẫn dắt quan trọng của cơ quan quyền lực cao nhất của Nhà nước. Quốc hội đã chủ động, kịp thời đưa ra những quyết sách mạnh mẽ, quyết liệt. Chẳng hạn như: Nghị quyết số 30/2021/QH15 về kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XV quy định các biện pháp mạnh mẽ, cấp bách, chưa có tiền lệ về phòng, chống dịch COVID-19. Hay đêm ngày 06/8/2021, thay mặt Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã ký ban bành Nghị quyết số 268/NQ-UBTVQH15 về việc cho phép Chính phủ ban hành Nghị quyết có một số nội dung khác với quy định của luật để đáp ứng yêu cầu phòng, chống dịch COVID-19. Đến ngày 19/10/2021, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục ban hành Nghị quyết số 406 về một số giải pháp nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, người dân chịu tác động của dịch Covid-19.
Đặc biệt tại kỳ họp bất thường lần thứ nhất đã có 4 nghị quyết được thông qua với nhiều chính sách nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về thể chế cho chính quyền các cấp, người dân và cộng động doanh nghiệp. Tất cả những nghị quyết này của UBTVQH đã thể hiện quan điểm của QH luôn đặt người dân vào trung tâm của mọi quyết sách, đặt mục tiêu bảo vệ sức khỏe, tính mạng của nhân dân lên trên hết và trước hết. Đồng thời cũng thể hiện tinh thần đổi mới của Quốc hội đó là QH hành động, đồng hành cùng Chính phủ và cả hệ thống chính trị trong công tác phòng chống dịch Covid 19.
Chị LƯU THỊ PHƯỢNG - Chủ doanh nghiệp: “Quốc hội đã ban hành rất nhiều nghị quyết thể hiện sự quyết tâm, tích cực, đồng hành cùng người dân và doanh nghiệp trong giai đoạn dịch bệnh khó khăn.”
Luật sư NGUYỄN THỊ HẢI HƯƠNG - Đoàn luật sư thành phố Hà Nội: “Quốc hội khóa XV rất quyết liệt và sáng tạo, theo đó đã đáp ứng được những yêu cầu chống dịch cũng như phát triển kinh tế xã hội trong giai đoạn khó khăn.”
TS MẠC QUỐC ANH - Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Hà Nội: “Chúng tôi đánh giá rất cao Quốc hội và Chủ tịch Quốc họi Vương Đình Huệ, vai trò là những nhà lập pháp và họ rất kịp thời điều chỉnh chính sách , luật để có lợi cho người dân và dn. Từ hoãn, giảm đến nay là giảm, Việc miễn giảm thuế giúp cho các dn có dòng tiền từ đó chi phí cũng đc giảm tối đa…các nguyên liệu đầu vào cũng đc giảm theo, tạo đà doanh nghiệp phát triển.”
Như chúng ta đã thấy, diễn biến phức tạp của dịch bệnh đã tác động nặng nề tới nên kinh tế khiến cho mức tăng trưởng kinh tế không đạt mục tiêu đề ra. Chính vì vậy, tái cơ cấu nền kinh tế, đưa ra những giải pháp phục hồi phát triển nền kinh tế sau đại dịch là việc làm cấp bách. Đây là nội dung quan trọng được kỳ họp Quốc hội lần thứ hai đưa vào thảo luận, cho ý kiến thông qua.
Để chuẩn bị, trước kỳ họp thứ 2, hàng loạt các cuộc tọa đàm, hội thảo tham vấn ý kiến của các chuyên gia kinh tế, nhà đầu tư trong nước và nước ngoài đã được Ủy ban thường vụ Quốc hội tổ chức để lắng nghe, ghi nhận những khó khăn, vướng mắc, nhất là các vấn đề về chính sách pháp lý để hạn chế thấp nhất những tác động và có giải pháp hồi phục, phát triển sau dịch. Hay như ngay ngày 5/12 vừa qua, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội đã phối hợp với Ban Tinh tế Trung ương và Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam đồng tổ chức Diễn đàn Kinh tế Việt nam năm 2021: Phục hồi và phát triển bền vững và ngày 25/12 Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và tỉnh Nghệ An tổ chức Hội thảo: Du lịch Việt Nam- Phục hồi và phát triển.
Quan điểm của Người đứng đầu Quốc hội khóa XV là mọi chính sách, nghị quyết phải gắn với thực tiễn cuộc sống, phải mang hơi thở cuộc sống và chỉ khi cuộc sống thể hiện trong Nghị quyết, chính sách, trong luật pháp thì mới phát huy hiệu quả. Trên tinh thần ấy, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và các Ủy viên Ủy ban thường vụ Quốc hội đã ghi nhận đầy đủ, trao đổi thẳng thắn với các chuyên gia kinh tế, pháp luật, các nhà đầu tư, doanh nghiệp. Từ đó có những định hướng chính sách vừa mang tính cấp bách trước mắt và lâu dài, phù hợp với giai đoạn phát triển mới, tạo dựng và củng cố thêm niềm tin với các nhà doanh nghiệp và người dân.
Bà NGUYỄN THỊ CÚC - Chủ tịch Hội tư vấn Thuế Việt Nam: “Chủ tịch Quốc hội đã quan tâm rất là nhiều và tập trung trọng điểm để phục hồi phát triển kinh tế. Đưa ra những biện pháp, yêu cầu chính phủ, yêu cầu các bộ các ngành phải ktra giám sát, rồi tổ chức những hội thảo để đưa ra những chiến lực phát triển kinh tế, từ các chiến lược chung đó giao cho các bộ các ngành và cái cụ thể hóa Chính phủ làm thế nào thì trong định hướng phát triển của Chủ tịch Quốc hội và các ủy ban của Quốc hội chúng tôi thấy rất là rõ và rất là đầy đủ.”
TS NGUYỄN SỸ DŨNG - Nguyên phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội: “Tôi thấy Quốc hội đang đi rất là đúng hướng, một thiết chế mà nó tác động lên chính sách, định hướng phát triển theo định hướng rất là tốt. Bởi vì Quốc hội không nhất thiết phải ra lệnh, đến khi anh tạo một diễn đàn, tranh luận làm cho các vấn đề nó sáng tỏ thì rõ ràng nó sẽ tác động vào nhận thức, tác động vào hành động. Đây rõ ràng là Quốc hội đang thực thu quyền lực mềm của mình. Người ta nói: Nói phải củ cải cũng nghe, như vậy Quốc hội tạo diễn đàn để chúng ta có những trao đổi có những tranh luận với chất lượng cao mà chất lượng cao thì giải pháp sẵn có, giải pháp sẵn có thì chính sách sáng tỏ, như vậy thì việc quản trị Quốc gia sẽ tốt hơn. Với Quốc hội nhiều nước thì hoạt động diễn đàn là hoạt động quan trọng nhất… phản ứng chính sách cũng tốt hơn, đồng thời việc minh bạch chính sách cũng tốt hơn. Rõ ràng Quốc hội đang đi theo một hướng giúp việc vận hành thể chế, khiến Quốc hội có những đóng góp ngày càng lớn cho việc quản trị Quốc gia.”
Có thể thấy rằng, mỗi lá phiếu trong lúc đại dịch đang hoành hành không chỉ có sức nặng quyết định chất lượng hoạt động của Quốc hội và HĐND các cấp, mà đó còn sức nặng lòng dân, tình cảm, trách nhiệm, nỗ lực vượt khó của Nhân dân. Rõ ràng người dân mong những người đại diện cho dân phải thật sự vì dân, phải thấu đến tận cùng gan ruột của dân; quyết sách việc lớn nhỏ gì cũng phải lắng nghe tiếng nói của dân; lấy hạnh phúc, ấm no của Nhân dân làm mục tiêu phấn đấu, làm đích đến của chính sách. Những ngày tháng qua, với những bước đi quyết liệt, sáng tạo, luôn lấy người dân làm trung tâm để ban hành mọi quyết sách, Quốc hội khóa XV đang ngày càng giành được niềm tin của cử tri và nhân dân.
