Quản lý sản phẩm tài chính sử dụng công nghệ để ngăn chặn rửa tiền

“Tiền ảo” đang trở thành công cụ để rửa tiền tinh vi, khó phát hiện. Tuy nhiên, để ngăn chặn, phòng, chống rửa tiền, chuyển ngân bất hợp pháp thì các cơ quan quản lý cần có sự nghiên cứu kỹ, toàn diện đối với loại hình công nghệ tài chính này.

Là một người cũng tham gia chơi tiền ảo, người  thanh niên này cho biết, việc giao dịch chuyển đổi tiền Việt Nam đồng sang tiền ảo rất đơn giản. Ngoài ra, việc chuyển giao dịch các loại tiền ảo sang các sàn giao dịch điện tử đặt máy chủ ở nước ngoài cũng rất dễ dàng.

Nhân vật trả lời phỏng vấn: “Tôi nhìn thấy có những giao dịch hàng trăm triệu tới cả tỷ đồng, quy đổi từ tiền mặt VNĐ sang tiền điện tử USDT, BUSD trên sàn Binance. Và chuyển cái tiền đó sang một địa chỉ ví ở nước ngoài có thể quy đổi ra tiền đô hoặc tiền ở nước sở tại.”

Bitcoin hay nhiều loại tiền ảo tương tự không là phương tiện thanh toán hợp pháp tại Việt Nam. Việc sử dụng các loại tiền ảo làm phương tiện thanh toán là hành vi vi phạm pháp luật. Thế nhưng, vẫn còn nhiều tranh luận.

Ông PHAN ĐỨC HIẾU, Uỷ viên Thường trực Uỷ Ban kinh tế của Quốc hội: “Theo quan điểm của Bộ Tư pháp thì các hoạt động kinh doanh đấy chưa được thừa nhận ở Việt Nam nên việc đưa vào đây có thể gây ra rất nhiều cái tranh cãi về mặt pháp lý. Bộ Tư pháp cho rằng nếu ghi vào đây thì vô hình chung mình thừa nhận hoạt động kinh doanh đấy. Theo quan điểm của tôi là có thể không nên ghi và sau này vẫn có thể chế định được những quy định này.”

Hành vi phạm tội liên quan đến loại hình công nghệ tài chính ngày càng đa dạng, tinh vi, khó phát hiện, do đó pháp luật cần có những quy định cụ thể trong quản lý các sản phẩm tài chính sử dụng công nghệ này. 

Ông NGUYỄN HẢI NAM, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội: “Hiện nay chúng ta vẫn còn đang bàn về những sản phẩm này, xem nó loại gì, chúng ta vẫn đang nhận diện. Không phải chúng ta sẽ né việc này nhưng mà chúng ta cũng phải thiết kế một cái mở nào đó để về sau chúng ta quản lý, rõ ràng nếu mà để không, để trắng thì chúng ta sẽ không quản lý được.”

Theo các chuyên gia, Việt Nam được đánh giá là một trong những thị trường tiền ảo rất lớn, nguy cơ rửa tiền cao. Việc phòng chống rửa tiền đòi hỏi sự tham gia của nhiều Bộ ngành.

TS TRẦN DU LỊCH, Thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính tiền tệ Quốc gia: “Vấn đề chống rửa tiền trong thời đại công nghệ số khó khăn hơn nhiều so với trước đây và chính vì vậy tôi nghĩ rằng cần có nhiều biện pháp đồng bộ hơn nữa. Trong quá trình thực thi, tôi nghĩ để xử lý những hành vi như vậy, cần sự phối hợp giữa Luật này với các quy định khác, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ thông tin.”

Trước sự phát triển của các loại hình phạm tội mới trong nền kinh tế số, các quy định của pháp luật đã xuất hiện một số bất cập, hạn chế. Để quản lý, xử lý các hành vi này, Quốc hội cần nghiên cứu, rà soát quy định của hệ thống pháp luật để xây dựng, hình thành hành lang pháp lý trong việc quản lý các sản phẩm tài chính sử dụng công nghệ. 

Phạm Quyền