Dự án hệ thống cấp nước xã Hải Chánh, huyện Hải Lăng tỉnh Quảng Trị đã hoàn thiện phần thô và dây chuyền xử lý nước trị giá gần 10 tỷ đồng nhưng bỏ hoang gần 10 năm qua. Nhiều hạng mục của dự án này hiện bị xuống cấp nghiêm trọng. Trong khi đó, người dân xung quanh vẫn trong cảnh khát nước sạch sinh hoạt triền miên.
Ông Hòa là một trong hàng ngàn gia đình hiện đang phải sử dụng nguồn nước đục quánh bùn đất như thế này để sinh hoạt hàng ngày. Dù biết nguồn nước bị ô nhiễm nặng, nhưng người dân ở đây không có sự lựa chọn nào khác. Trong khi đó, dự án cấp nước được xây dựng gần 10 năm qua rồi bỏ hoang như thế này. Người dân bức xúc. Chính quyền cơ sở cũng nhiều năm đeo đẳng kiến nghị các cấp giải quyết nhưng đến nay sự việc vẫn bế tắc.
Ông HỒ HÒA, Xã Hải Chánh huyện Hải Lăng tỉnh Quảng Trị: “Người dân hiện đang cần nước mà giờ nhà nước làm nên vất không thì làm nên để làm gì. Dân đang cần. Chính bản thân tôi ở xã này tôi rất cần nước. Người dân rất mong mỏi mà Nhà nước làm ra thế này rồi vất không rất lãng phí”.
Ông BÙI VĂN SINH, Chủ tịch UBND xã Hải Chánh huyện Hải Lăng tỉnh Quảng Trị: “Thời gian tới địa phương, đặc biệt là người dân mong muốn các cấp trên quan tâm đẻ tháo gỡ tái thiết xây dựng nhà máy nước xã Hải Chánh”.
Năm 2014 Quảng Trị thực hiện dự án hệ thống cấp nước xã Hải Chánh với tổng mức đầu tư 30,8 tỷ đồng trong đó có vốn tại trợ ODA của Italy. Dự kiến đưa vào sử dụng 7/2015, cấp nước sạch cho gần 3 ngàn hộ dân xã Hải Chánh. Thế nhưng, sau khi giải ngân gần 10 tỷ đồng từ ngân sách thì dự án này đã phải dừng lại. Công trình hiện bị xuống cấp nghiêm trọng. Nhiều hạng mục như bể lọc, kênh dẫn nước từ đầu vào cho đến đầu ra cũng như hệ thống tường rào, khuôn viên dự án này hiện đã bong tróc, hoen rỉ, cỏ mọc phủ kín. Nhà điều hành cũng thành nơi trú ngụ của trâu, bò.
Ông DƯƠNG VIẾT HẢI, Phó Chủ tịch UBND huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị: “Huyện mạnh giạn đề nghị trong trường hợp hiệp định không gia hạn được thì đề nghị UBND tỉnh có ý kiến với Bộ Tài chính thống nhất cho chủ trương và tạm dừng để cấu trúc lại dự án và hỗ trợ ngân sách trung ương trong kế hoạch trung hạn để triển khai xây dựng để cho người dân có nước sách sinh hoạt đảm bảo cho sức khỏe”
Về cơ bản các hạng mục chính của dự án nhà máy nước sạch xã Hải Chánh huyện Hải Lăng tỉnh Quảng Trị đã xây dựng hoàn thành. Tuy nhiên hơn 10 năm qua các hạng mục chính này chỉ với công năng duy nhất phơi nắng phơi mưa và cũng chừng ấy thời gian người dân vẫn mòn mỏi chờ đợi khát nước sách nay bên dự án này. Vậy câu hỏi đạt ra là thời gian bao lâu nữa người dân mới được hưởng lợi từ dự án này.
Trước tình trạng này, Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Trị cũng đã giám sát và nhiều lần kiến nghị Trung ương hỗ trợ để giải quyết vấn đề, tuy nhiên đến nay sự việc vẫn chưa được giải quyết.
Theo chủ đầu tư dự án là Công ty cổ phần nước sạch Quảng Trị, dự án bỏ dở từ 2015 do hiệp định giữa Việt Nam và Italy bị dừng, chưa cân đối được nguồn vốn. Địa phương đã kiến nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính có công hàm gửi đối tác Italia gia hạn Hiệp định và hoàn thành công trình trong năm 2020 nhưng đến nay chưa có câu trả lời chính thức.
Ông LÊ THÀNH TY, PGĐ Công ty Cổ phần nước sạch tỉnh Quảng Trị: “Dự án nhà máy nước Hải Chánh do công ty chúng tôi làm chủ đầu tư và được xây dựng từ năm 2014. Tuy nhiên từ 2015 đã phải dừng không thực hiện. Nguyên nhân dự án này thuộc chương trình vật tư hàng hóa ngành nước giai đoạn 2 của Chính phủ ý tài trợ nguồn vốn OAD và của Chính phủ Việt Nam đối ứng. Do hiệp định giữa hai bên tạm dừng nên đang mắc kẹt chưa tiếp tục đầu tư được. Chúng tôi đề nghị nên xã hội cái dự án này để kêu gọi các nguồn vốn đầu tư của chính quyền, doanh nghiệp cấp nước và của người dân để tham gia đầu tư dự án này mạng lại hiệu rất lớn với nước sách cho người dân.”
Bà HỒ THỊ MINH, Đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Trị: “Chúng ta thấy vấn đề này đoàn ĐBQH đã có giám sát. Đã có kiến nghị. Tuy nhiên hơn hai năm sau khi kiến nghị của Đoàn ĐBQH tỉnh thì các cơ quan chức năng vẫn chưa tháo gỡ được khó khăn vướng mắc đó. Chúng tôi sẽ tiếp tục giám sát để tránh lãng phí các công trình đầu tư trên địa bàn tỉnh Quảng Trị. Chúng ta thấy dự án kéo dài 10 năm nay để như thế rất lãng phí. Nếu chúng ta không vào cuộc không gắn trách nhiệm của các Bộ ngành để hỗ trợ giúp đỡ địa phương có lẽ người dân mãi mãi trông chờ vào nguồn nước sạch. Khó khăn ở chỗ nào chúng ta đề xuất ở chỗ đó. Cơ quan nào có trách nhiệm chúng ta sẽ kiến nghị lên đó để làm dứt điểm vấn đề này tránh lãng phí cũng như đem lại lợi ích thiết thực cho người dân.”
Hiện nay, người dân tại xã hải Chánh huyện Hải Lăng đang đề nghị đấu nối nguồn nước từ nhà máy nước Phong Thu (huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên - Huế) để sử dụng tạm trong khi vẫn hy vọng, trông chờ dự án nước sạch được hoàn thiện. Đến khi nào người dân mới có nguồn nước sạch để sinh hoạt và ai là người chịu trách nhiệm cho sự lãng phí này, thì chưa có cơ quan đơn vị chức năng nào trả lời được.
