Quyết định 861 phân định các xã vùng dân tộc thiểu số và miền núi trên cả nước là chính sách đúng đắn của Đảng, Nhà nước. Việc phân định nhằm xác định rõ các khó khăn đặc thù, mức độ phát triển kinh tế xã hội tại các địa phương, là căn cứ để có kế hoạch định hướng đầu tư kinh tế, an sinh xã hội.
Ra khỏi khu vực đặc biệt khó khăn, đồng nghĩa với việc không còn được hỗ trợ các chính sách, trong đó có thẻ BHYT. Điều này khiến đời sống an sinh gặp khó khăn và giảm tỷ lệ bao phủ BHYT.
Trường PTDT bán trú - THCS Giao Thiện, huyện Lang Chánh, các em học sinh nơi đây không chỉ bị cắt chế độ bán trú, mà cả thẻ BHYT.
Ông VÕ HỒNG THẮNG, Hiệu trưởng Trường PTDT bán trú - THCS Giao Thiện, huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa: “Những em trước kia thuộc xã đặc biệt khó khăn được thẻ BHYT còn bây giờ các cháu không còn xã đặc biệt khó khăn không còn thẻ BHYT nữa. Cụ thể nhà trường có 269 em thì các em đều không có thẻ BHYT nữa. Không có tiền thì họ không mua thôi. Phải bỏ tiền mặt ra mua thẻ BHYT gia đình người ta không đủ điều kiện mua khi nào ốm vào viện thì nộp viện phí.”
Giao Thiện là xã vùng khó khăn. Thu nhập chủ yếu của người dân nơi đây là trồng rừng và làm thuê để trang trải cuộc sống. Từ khi ra khỏi xã đặc biệt khó khăn, thu nhập của người dân không thay đổi. Vì thế, từ khi có Quyết định 861, người dân không được hỗ trợ BHYT, tỷ lệ bao phủ BHYT nơi đây đã giảm 50%.
Ông PHẠM VĂN ĐÔ, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Giao Thiện, huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa: “Đối với thẻ BHYT của xã Giao Thiện, 99% người dân được hưởng nhưng sau khi có Nghị quyết 861 không được hưởng nữa hiện nay còn mấy đối tượng được hưởng, chỉ đạt 54%, trong đó có trẻ em, người có công với cách mạng, khối hành chính sự nghiệp, các hộ mua nên chỉ đạt trên 50% nên là rất khó khăn.”
Lang Chánh là huyện miền núi nghèo của tỉnh Thanh Hóa. Huyện có 8 xã đặc biệt khó khăn với hơn 80% là đồng bào DTTS sinh sống. Từ khi Quyết định 861 có hiệu lực, huyện chỉ còn 1 xã đặc biệt khó khăn, đồng nghĩa với việc chính sách hỗ trợ mua thẻ BHYT bị cắt khiến tỷ lệ bao phủ vì thế giảm theo.
Ông VŨ CAO CƯỜNG, Giám đốc Bảo hiểm xã hội huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa: “Số người không được hưởng bảo hiểm y tế do ảnh hưởng của Quyết định 861 là 17.405 người, tương đương 36% dân số. Cho đến thời điểm hiện tại mặc dù BHXH huyện Lang Chánh đã có nhiều giải pháp tăng cường công tác tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHYT nhưng đến thời điểm hiện tại, tỷ lệ bao phủ BHYT trên địa bàn huyện chỉ còn 74,7%.”
Theo Nghị định 146 của Chính phủ, ngân sách nhà nước hỗ trợ 100% thẻ BHYT cho người thuộc hộ cận nghèo sinh sống tại huyện nghèo theo nghị quyết 30a. Hiện nay, Lang Chánh là huyện nghèo theo quyết định của Chính phủ. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có hướng dẫn đối với chế độ chính sách, kèm theo Quyết định 861 khiến chính sách BHYT không còn. Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến tỷ lệ bao phủ BHYT và vấn đề an sinh xã hội của đồng bào dân tộc nơi đây khi ốm đau.
