Sinh con tại nhà và nỗi lo từ luật tục của đồng bào vùng cao

Với 98% dân số là bà con đồng bào J'rai, BaNa. Ayun là xã khó khăn nhất của huyện Chư Sê, tỉnh Gia Lai. Cuộc sống vốn dĩ thiếu thốn, lại gắn với những luật tục lạc hậu khiến cho cái đói, cái nghèo luôn bủa vây xã miền núi. Thậm chí có những luật tục trực tiếp đe dọa đến tính mạng của bà con, một trong số đó là việc tự sinh con tại nhà của phụ nữ J'rai, BaNa. Một thói quen tưởng như đã không còn tồn tại trong xã hội hiện đại.

Theo quan niệm của phụ nữ J’Rai, Ba Na, ngoài chồng mình ra thì họ không muốn ai có thể đụng chạm đến những điểm tế nhị trên cơ thể, do đó việc chuẩn đoán các tai biến sản khoa thường gặp khi mang thai và sinh nở gần như không thể thực hiện được. Đi lại khó khăn, nhà cách xa trạm y tế cũng là nguyên nhân khiến việc tự sinh con tại nhà tồn tại như một sự hiển nhiên.

Không thể áp đặt một cách cưỡng chế để xóa bỏ luật tục sinh con tại nhà của bà con. Thay vào đó là những biện pháp tuyên truyền được lồng ghép để người dân nhận thức được rõ hơn trong việc bảo vệ sức khỏe của bản thân và con em mình. Sự lan tỏa về ý thức trách nhiệm trong chính cộng đồng đồng bào là sự lan tỏa mạnh mẽ nhất.

Hiện tại, tỷ lệ sinh con tại nhà của đồng bào J'rai, BaNa đã giảm thiểu được 50-60% so với trước đây. Đồng nghĩa với việc hàng ngày, vẫn còn những bà mẹ và trẻ nhỏ bị đe dọa đến sức khỏe và tính mạng. Bên cạnh ý thức của mỗi người dân, chính quyền các cấp cần tiếp tục đào tạo nâng cao trình độ cho đội ngũ cán bộ y tế địa phương và các chính sách hỗ trợ vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu vùng xa đặc biệt khó khăn. Từng bước đẩy lùi luật tục lạc hậu đã tồn tại bao đời nay.

Mời quý vị và các bạn theo dõi chương trình!

Lê Huy -

Djuang Niê