Nhiều năm nay, hàng trăm hộ dân ở các bản Lũng Xá, Tà Dê thuộc xã Lóng Luông, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La vẫn chật vật tự kéo nước sinh hoạt từ trên núi về. Trớ trêu thay, họ lại đang sống ngay cạnh 1 công trình nước sạch được đầu tư tiền tỷ song đã bị bỏ hoang hàng chục năm nay. Ghi nhận của phóng viên Truyền hình Quốc hội Việt Nam.
Công trình nước sinh hoạt do Trung tâm nước sạch và Vệ sinh môi trường tỉnh Sơn La làm chủ đầu tư có tổng vốn khoảng 5 tỷ đồng. Công trình được xây dựng với mục đích cung cấp đủ nguồn nước sinh hoạt cho 2 bản đặc biệt khó khăn. Tuy nhiên, nó đã chết yểu ngay từ khi mới sinh ra.
Ông GIÀNG A DÊ, Chủ tịch UBND xã Lóng Luông, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La: “Cơ bản, đơn vị được tư vấn khảo sát người ta không nghiên cứu kỹ. Người ta cũng không hỏi người sở tại, hỏi già làng, người có uy tín, ở lâu năm trên mảnh đất đó, nên xây dựng thì cứ xây dựng thôi chứ chưa tính toán việc kéo nước từ đâu vào nhà máy để công trình này hoạt động.”
Sau một thời gian nhận thấy công trình không thể hoạt động do thiếu nguồn nước đầu nguồn, đến năm 2013 đơn vị đầu tư đã cho xây dựng 2 bể chứa với tổng trữ lượng lên đến 1.000 khối nước. Tuy nhiên, công trình vẫn không thể mang nguồn nước sạch về với người dân trong bản.
Anh GIÀNG A CỞ, Phó trưởng bản Lũng Xá, xã Lóng Luông, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La: “Như nhà em thì chỉ bơm được đúng 1 lần đầu tiên thôi. Thực ra là hôm ấy chỉ rửa tay một tý thôi chứ cũng chưa được dùng”.
Ở thời điểm hiện tại, hầu hết các hộ dân trong các bản Lũng Xá và Tà Dê phải tự túc nước sinh hoạt. Những tháng cao điểm mùa khô, người dân còn phải bỏ tiền túi ra mua nước với giá đắt.
Ông GIÀNG A GIỐNG, Bản Lũng Xá, xã Lóng Luông, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La: “Tháng 11 vừa rồi khô hạn, không có nước nên cũng phải đi mua”.
Trên thực tế, một trong những nguyên nhân khiến nhiều công trình nước sinh hoạt trên địa bàn tỉnh Sơn La vừa xây xong đã chết yểu là giao quyền cho cấp xã, bản, quản lý vận hành. Nhưng cấp xã bản, không đủ năng lực vận hành, bảo trì, bảo dưỡng, quản lý.
Ông NGUYỄN QUANG HUẤN, Phó Chủ tịch UBND huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La: “Quá trình đầu tư liên quan đến công tác bàn giao và quản lý, đây là một điều rất khó khăn đối với chính quyền địa phương. Các dự án, công trình nước do Sở Nông nghiệp, Công ty nước sạch Sơn La và huyện đầu tư đều bàn giao cho chính quyền cấp xã để thực hiện vận hành cung cấp nguồn nước”.
Mười năm trôi qua, công trình nước sinh hoạt này đã bào mòn ngân sách quốc gia và hơn thế nữa nó bào mòn sự mong mỏi về nguồn nước sạch của hơn 200 hộ dân tại các bản Lũng Xá, Tà Dê.
