Với người Ê Đê ở Tây Nguyên, âm nhạc, lời ca luôn theo họ từ thuở mới sinh ra đến khi qua đời, về với ông bà tổ tiên, thể hiện đời sống tinh thần, nét văn hóa độc đáo. Tuy nhiên, những giai điệu này đang dần mất đi trong đời sống, trong đó, có tiếng hát Ayray – một trong những điệu dân ca lâu đời của người Ê Đê.
Những lời hát Ayray ngợi ca về tình yêu quê hương, tình cảm bạn bè, gia đình vẫn luôn được bà H’Chăm (hờ-chăm) – 63 tuổi hát say mê. Điệu Ayray có thể hát theo dạng đối đáp hoặc một mình. Nhất là khi được đệm thêm tiếng kèn đinh năm thì lời hát lại nhịp nhàng hơn. Ngày xưa, vui hay buồn, lên rẫy nương, đi lấy nước bà đều hát. Thế nhưng, điệu Ayray đang mất dần, giờ chỉ hát vào đám tang hay có yêu cầu. Trong buôn, hiện chỉ còn bà biết hát Ayray.
Từ giai điệu Ayray, nhiều nhạc sỹ đã sáng tác ra những bài hát nổi tiếng về Tây Nguyên như: H’Zen lên rẫy, Còn thương nhau thì về Buôn Ma Thuột... Tuy vậy, điệu hát Ayray nói riêng cùng với các giai điệu như: hát K’ứt, Sử thi,… của người Ê Đê đang có nguy cơ mai một do thiếu người kế thừa khi âm nhạc hiện đại lên ngôi. Tại một số buôn làng, hình ảnh bản sắc dần mất đi, nhiều năm cũng không tổ chức lễ nghi theo phong tục của đồng bào mình nữa.
Mời quý vị và các bạn theo dõi chi tiết trong video!
