Mỗi độ thu về, khi những thửa ruộng nhuộm sắc vàng của nắng, đồng bào các dân tộc xã Ngọc Chiến, huyện Mường La (Sơn La) lại phấn khởi tổ chức lễ mừng cơm mới. Ngày hội với nhiều hoạt động hấp dẫn, không chỉ tôn vinh những giá trị văn hoá truyền thống, mà còn thu hút đông đảo du khách gần xa tới trải nghiệm, khám phá.
Ngọc Chiến - mảnh đất được du khách gọi tên là “miền quê cổ tích” của núi rừng Tây Bắc có hơn 560 ha lúa ruộng, trải dài khắp các bản làng. Vào cuối tháng 8, đầu tháng 9 hằng năm, mỗi độ lúa chín, xã Ngọc Chiến lại tổ chức lễ hội mừng cơm mới. Đây là lễ hội truyền thống với ý nghĩa tâm linh, thể hiện lòng biết ơn tổ tiên đã phù hộ cho gia đình được mùa màng bội thu, cuộc sống sung túc, đầy đủ.
Ông Lò Văn Thoa, Phó Chủ tịch UBND xã Ngọc Chiến, huyện Mường La, Sơn La: “Ngày xưa, sau khi qua một năm giáp hạt, đói kém, đến mùa lúa mới, đồng bào các dân tộc trong xã lại tổ chức mừng cơm mới, tưởng nhớ đến tổ tiên khai phá bản làng. Nay dù cuộc sống phát triển, bà con đã có đủ cái ăn cái mặc, nhưng vẫn tổ chức hằng năm để tưởng nhớ tổ tiên, đặc biệt là kết hợp tổ chức các hoạt động vui chơi, trò chơi dân gian. Thông qua lễ hội, chúng tôi muốn tạo ra điểm nhấn để thu hút du khách mọi miền tổ quốc tới khám phá nét đẹp văn hoá đồng bào các dân tộc nơi đây.”
Mở đầu lễ hội mừng cơm mới là nghi thức cúng cơm tại nhà nhà thờ chung của bản. Mỗi gia đình dù giàu hay nghèo cũng đều có mâm cỗ dâng lên tổ tiên, gồm: Cốm làm từ những bông lúa chín đầu tiên, cùng nhiều sản vật khác.
Trong khuôn khổ của lễ hội còn diễn ra các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể thao và các trò chơi dân tộc đặc sắc như: thi giã cốm, ném pa pao, bóng đá, đi cầu thăng bằng, lễ hội hái quả sơn tra, thi ẩm thực dân tộc và trưng bày mâm cỗ; trưng bày các gian hàng với sản vật đặc trưng của địa phương.
Chị LÒ THỊ HỌI, người dân bản Lướt, xã Ngọc Chiến, huyện Mường La ,Sơn La: “Hôm nay, rất vinh dự xã Ngọc Chiến tổ chức lễ mừng cơm mới, bản thân có các món ăn như là Pa Pỉnh Tộp, Cốm, Khẩu Hang, Ong, thịt gà đen. Bản thân rất là vui và cũng rất mong nhưng năm tiếp theo xã sẽ tổ chức và thu hút được nhiều du khách hơn nữa.”
Lễ hội mừng cơm mới xã Ngọc Chiến năm 2022 đã để lại ấn tượng sâu sắc đối với du khách thập phương về mảnh đất trù phú, vẻ đẹp thuần khiết, đậm nét văn hoá của vùng đất Ngọc Chiến.
Chị SATOMI HANZAWA, du khách đến từ Nhật Bản: "Hôm nay là lần đầu tôi được tham dự lễ hội mừng cơm mới ở Ngọc Chiến. Tôi thích nhất là được thưởng thức các món ăn truyền thống và được khám phá những nét văn hoá đặc sắc của đồng bào dân tộc Mông, dân tộc Thái nơi đây."
Lễ mừng cơm mới là một nét văn hóa truyền thống lâu đời, mang đậm tính nhân văn được cộng đồng các dân tộc tại xã Ngọc Chiến coi trọng và gìn giữ từ đời này sang đời khác. Đây là dịp để giáo dục các thế hệ con cháu biết quý trọng sức lao động, giúp gia đình, dòng họ đoàn kết, gắn bó với nhau hơn.
