Nghị quyết 18-NQ/TW ban hành ngày 16/6 nhằm hoàn thiện thể chế, chính sách để phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa xác định giá đất bám sát với giá thị trường để làm cơ sở thay thế cho khung giá đất. Theo các chuyên gia, cần hoàn thiện bộ máy và trách nhiệm nên tập trung về các cơ quan chuyên môn của Trung ương, thay vì giao cho từng địa phương như hiện nay.
Thời gian vừa qua, việc sử dụng khung giá đất không cập nhật, quá thấp so với giá thị trường, có nơi từ 30%-50% đã gây ra nhiều hệ lụy, đặc biệt trong việc việc thu thuế liên quan đến đất đai hay đền bù đất dự án, tái định cư. Để áp dụng hiệu quả việc xác định giá đất theo nguyên tắc thị trường, theo các chuyên gia, trước tiên, cần hoàn thiện bộ máy ở cấp cơ sở.
Ông VŨ ĐÌNH ÁNH, Chuyên gia Kinh tế: “Cái vấn đề quan trọng là chúng ta phải tổ chức 1 bộ máy vừa có đủ năng lực về trình độ chuyên môn nghiệp vụ cũng như năng lực về đạo đức và đặc biệt là trách nhiệm khi thực hiện xác định giá đất theo nguyên tắc thị trường.”
Bên cạnh đó, nhiều ý kiến cho rằng, nên xây dựng cơ sở dữ liệu cho từng địa phương, cho từng loại hình đất, cũng như từng vị trí cụ thể. Đồng thời trách nhiệm nên tập trung về trung ương, ví dụ như Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Ông ĐINH TRỌNG THỊNH, Chuyên gia Kinh tế: “Đây là một trong những điều rất quan trọng. Bởi vì nếu chúng ta có cơ sở dữ liệu, kho dữ liệu về bất động sản, về giá đất ở các địa phương thì khi chúng ta xây dựng giá thị trường sẽ rất dễ và mức độ biến động thị trường sẽ không chế và được thể hiện vào trong kho dữ liệu. Lúc đó mới có cơ sở để xác định giá thị trường tốt nhất và dễ dàng nhất.”
Ông VŨ ĐÌNH ÁNH, Chuyên gia Kinh tế: “Việc xác định giá đất theo nguyên tắc thị trường này tôi cho rằng phù hợp và khả thi nhất nên tập trung về các cơ quan chuyên môn của bộ Tài nguyên và Môi trường thay vì giao cho các Sở Tài nguyên và Môi trường hay các cơ quan quản lý đất đai ở các tỉnh như hiện nay, để vừa tránh các rủi ro và hạn chế liên quan đến nghiệp vụ vừa tránh các rủi ro liên quan đến đạo đức hay các xung đột lợi ích.”
Cùng với đó, việc tổng hợp và chia sẻ thông tin giữa các cơ quan chức năng cũng như chính sách kiểm tra chéo giữa các cơ quan tổ chức có liên quan cũng được các chuyên gia khuyến nghị nhằm đảm bảo tính công khai minh bạch và hợp lý của bảng giá đất được xác định theo nguyên tắc thị trường.
