Sáng 10/3, Phiên họp thứ V Hội đồng khoa học của Ủy ban Thường vụ Quốc hội góp ý về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) diễn ra tại Nhà Quốc hội. Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định chủ trì phiên họp.
>> Hội đồng Khoa học góp ý về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi)
>> Minh bạch hóa thông tin đất đai, từ khâu quy hoạch đất đai đến hiện trạng sử dụng đất
>> Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định: Đất đai là động lực phát triển của giai đoạn mới
Cơ bản đồng tình với ý kiến của các đại biểu, TS. Nguyễn Quân - nguyên Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ đề nghị cân nhắc điều chỉnh quy định về quyền góp vốn giá trị quyền sử dụng đất, vì đất đai là tài sản công đặc biệt, nếu đem tài sản công không có quyền sở hữu để góp vốn thì không hợp lý, dẫn đến nhiều bất cập, nhất là vướng mắc trong vấn đề định giá đất do giá cả biến động, khó khăn trong việc bồi thường.
Giá trị sử dụng dất là tài sản công, nếu đem tài sản công này góp vốn, thì các tài sản công khác như máy móc, xe cộ… có thể đem góp vốn được không? Vì vậy, cần cân nhắc kỹ quy định về quyền góp vốn giá trị quyền sử dụng đất.
Về thu hồi đất, hiện nay dự thảo luật quy định Nhà nước thu hồi đất trong một số trường hợp tại Điều 78, chẳng hạn như liên quan đến an ninh quốc phòng, giao thông công cộng. Tuy nhiên có nhiều trường hợp khá phức tạp: Hiện nay, trên 70% số khiếu kiện, tranh chấp là về lĩnh vực đất đai. Nếu không quy định rõ tiêu chí các dự án vì mục đích phát triển kinh tế xã hội, mục đích công cộng quốc gia, thì dự án nào cũng có thể xếp vào loại này, dẫn đến nhiều hệ lụy. Nếu Nhà nước đứng ra thu hồi đất để phục vụ cho các dự án thương mại của các doanh nghiệp thì sẽ không nhận được sự đồng thuận của cộng đồng dân cư, có thể gây mâu thuẫn xã hội, khiếu kiện kéo dài, dễ dẫn đến sai phạm.
Về mức bồi thường khi thu hồi đất, dự thảo đưa ra khái niệm “giá thị trường”. Tuy nhiên, chưa xác định được rõ “giá thị trường” là giá nào, vì giá đất có thể biến động rất nhanh, đặc biệt khi có dự án liên quan. Chưa xác định rõ cơ quan nào đứng gia xác định giá thị trường, thực tế bảng giá đất của các địa phương đều không sát với giá thị trường. Việc bồi thường theo giá thị trường là việc rất mơ hồ, khó xác định chính xác, nên việc bồi thường khi thu hồi đất như trong quy định tại dự thảo là chưa đảm bảo khả thi trong áp dụng thực tế.
Về điều chỉnh quy hoạch, TS. Nguyễn Quân cho biết, quy trình lập quy hoạch rất chặt chẽ, khoa học, tuy nhiên việc điều chỉnh quy hoạch lại thường diễn ra manh mún. Vì vậy, luật cần quy định rõ, chỉ điều chỉnh quy hoạch do nguyên nhân, mục đích an ninh quốc phòng, quốc gia công cộng, hoặc trong điều kiện bất khả kháng, không điều chỉnh quy hoạch một cách bừa bãi, cần quy định chặt chẽ trong việc điều chỉnh quy hoạch với sự xác nhận của cấp quy hoạch trên, đảm bảo hiệu quả công tác quy hoạch, phát huy mạnh mẽ tiềm lực của tài nguyên đất đai.
Ngoài ra, cần có ưu đãi cho việc sử dụng đất đối với các đối tượng dịch vụ công phục vụ lợi ích cộng đồng, lợi ích quốc gia như cơ sở y tế, giáo dục, và cả các doanh nghiệp khoa học công nghệ.
Mời quý vị và các bạn theo dõi phần phát biểu của TS. Nguyễn Quân!
