Ở một làng quê của Hà Tĩnh đã lưu trữ được khối mộc bản cổ nhất về giáo dục của một dòng họ. Sau khi được ghi danh vào danh mục ký ức Thế giới khu vực Châu Á – Thái Bình Dương, 6 năm qua Mộc bản Trường học Phúc Giang hay còn gọi là Mộc bản Trường Lưu đã trở thành một nấc thang để khuyến khích các dòng họ ở nước ta nhận diện, bảo vệ và phát huy giá trị di sản tư liệu.
Làng Trường Lưu, thuộc xã Kim Song Trường, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh từ lâu nổi tiếng với nhiều văn chương, khoa bảng. Nơi phát tích của nhiều bậc hiền tài giúp dân, cứu nước. Nơi đây còn lưu giữ lại một di sản tư liệu quý báu về văn hóa, lịch sử đó là Mộc bản Trường học Phúc Giang. Năm 2016, Mộc bản Phúc Giang được Unesco vinh danh là di sản ký ức Thế giới khu vực Châu Á – Thái Bình Dương.
Mộc bản Trường học Phúc Giang là bộ ván khắc sách giáo khoa bằng chữ Hán và chữ Nôm để phục vụ cho việc dạy và học của dòng họ Nguyễn Huy. Chính tư liệu này đã góp phần đào tạo nên nhiều thế hệ hiền tài phụng sự quốc gia qua gần 3 thế kỷ (từ cuối thế kỷ XVIII đến đầu thế kỷ XX).
Hiện nay Mộc bản còn 394 bộ, được lưu giữ ở tư gia dòng họ Nguyễn Huy và Bảo tàng Hà Tĩnh. Toàn bộ Mộc bản này do 5 danh nhân văn hóa dòng họ Nguyễn Huy biên soạn.
Mỗi tấm Mộc bản là một tác phẩm nghệ thuật độc đáo, đáng tự hào về những giá trị văn hoá, lịch sử mà người xưa để lại. Ngày nay Mộc bản Phúc Giang đã trở thành nguồn tư liệu quý giá cho các nhà khoa học, giới nghiên cứu thuộc nhiều lĩnh vực, từ lịch sử đến địa lý, từ chính trị, ngoại giao đến kinh tế và nhất là giáo dục tìm hiểu và học hỏi.
Mời quý vị và các bạn cùng theo dõi chương trình!
