Hiện nay, TP. Hồ Chí Minh có hàng chục ngàn ngôi nhà ven kênh rạch đang chờ để được di dời theo chủ trương chỉnh trang đô thị của thành phố. Tuy nhiên, trong nhiều năm, qua số lượng di dời vẫn ở con số rất thấp vì nhiều nguyên nhân khác nhau. Trong khi đó, cứ mỗi ngày trôi qua, người dân phải đối mặt với nguy hiểm vì nhà có thể bị sạt lở xuống kênh bất cứ lúc nào.
Phóng viên Nguyễn Điền: Người ta nói TPHCM là nơi phồn hoa. Cao ốc dày đặc, nhưng ở một góc nào đó chúng ta vẫn thấy những căn nhà như thế này… Vì mưu sinh, hàng trăm ngôi nhà tạm, lụp xụp đang được người dân dùng làm nơi cư ngụ dọc bờ nam Kênh Đôi thuộc phường 6, quận 8, TP. HCM. Những tấm vách ngăn làm bằng tôn đã rỉ sét, một phần bên dưới ngôi nhà làm bằng những mảnh gỗ mục đã bị sụp xuống nước, xiêu vẹo, chông chênh. Chỉ cần có một trận mưa giông kéo đến thì căn nhà này có thể bị đổ xuống sông bất cứ lúc nào.
Không chỉ ven bờ Kênh Đôi, mà trên hàng chục tuyến kênh rạch ở TP. HCM, hiện có hàng ngàn căn nhà trong tình trạng tương tự. Tất cả đều là nhà tạm bợ thuộc diện phải di dời, giải tỏa nên không được cấp phép sửa chữa, xây dựng kiên cố. Nhiều chủ nhà nói là đã nhiều năm nay, chính quyền địa phương mời họp liên tục để bàn về việc triển khai di dời. Tuy nhiên, đến hiện tại việc được đền bù di dời vẫn còn đang nằm trên giấy. Nguyên nhân của việc chậm di dời thì cũng có nhiều lí do kể cả người dân lẫn chính quyền. Với người dân thì với người không kinh doanh thì muốn được di dời… nhưng ko ít người thì việc bám vào bờ kênh; dù có nhà cửa có xập xệ nhưng vẫn kinh doanh được, lại gần trường, gần chợ… nên cũng chả muốn đi đâu… tuy nhiên đó là phía người dân. Còn phía cơ quan nhà nước?
Chỉ riêng Tại Quận 8 - quận có lượng nhà phải di dời nhiều nhất thì cái vướng lại là giải phóng mặt bằng thì có thể tạo ra quỹ đất để mời gọi nhà đầu tư nhưng số lượng bồi thường giải tỏa quá lớn. Còn nếu chúng ta nâng chỉ tiêu quy hoạch để đáp ứng được nhà đầu tư thì nó sẽ phá vỡ quy hoạch chung của quận và của thành phố. Nguồn vốn để bồi thường tái định cư cần tới hơn 44.000 tỷ đồng thì ngân sách thành phố mới chỉ đáp ứng được 1 nửa. TP. HCM cũng đã tổ chức nhiều hội thảo kêu gọi các doanh nghiệp tư nhân rót vốn cho các dự án nhà ven kênh rạch, thế nhưng các nhà đầu tư lại chẳng mấy mặn mà.
Cứ thế một vòng lẩn quẩn, và những căn nhà tạm bợ như thế này cứ song hành cùng thành phố, như một nút thắt mà chưa gỡ nổi.
