Khó thiết lập khu phi quân sự tại Zaporizhzhia

Tiếp tục thông tin về tình hình nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, điểm nóng trong cuộc xung đột ở Ukraine, Nga đã bác bỏ lời kêu gọi của Liên hợp quốc về việc phi quân sự hóa xung quanh nhà máy điện hạt nhân này. Chiến sự vẫn phức tạp, chưa có thoả thuận nào cho phái đoàn quốc tế tới đánh giá về rủi ro hạt nhân tại đây.

Trong tuyên bố mới nhất, Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres tiếp tục kêu gọi cả hai bên ngừng mọi giao tranh gần nhà máy và cần có thỏa thuận khẩn cấp ở cấp độ kỹ thuật về chu vi phi quân sự hóa an toàn để đảm bảo an toàn cho khu vực". Mỹ cũng ủng hộ lời kêu gọi thiết lập khu phi quân sự và thúc giục Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) đến thăm khu vực này. 

Tuy nhiên, trả lời phỏng vấn với hãng Tass vào ngày hôm qua, Đại diện thường trực của Nga tại Liên hợp quốc Vasily Nebenzya khẳng định Mát-x-cơ-va phải “bảo vệ” nhà máy Zaporizhzhia, bởi việc rút quân khỏi đây sẽ khiến cơ sở này “dễ bị tổn thương trước các cuộc khiêu khích và tấn công khủng bố”.

Trước khả năng Nga không đồng ý rút binh sĩ khỏi nhà máy mà họ đã kiểm soát từ tháng 3-2022, Ukraine đã lên một số phương án, bao gồm cả việc sơ tán người dân khỏi khu vực.

 Ông DENYS MONASTYRSKYI, Bộ trưởng Nội vụ Ukraine: "Có những kế hoạch xem xét mọi diễn biến có thể xảy ra của tình hình, bao gồm cả việc xả bức xạ. Đó là lý do tại sao kế hoạch của chúng tôi bao gồm việc sơ tán khỏi các khu định cư gần đó. Tôi muốn nhắc rằng đây là nhà máy điện hạt nhân lớn nhất ở châu Âu. Nó có 6 khối năng lượng. Tất nhiên, rất khó để tưởng tượng quy mô của thảm kịch có thể xảy ra nếu người Nga tiếp tục các hành động của họ ở đó."

 Ông Sebastian Stransky, thuộc Hiệp hội An toàn các Nhà máy Điện hạt nhân và Công nghiệp, một tổ chức về an toàn hạt nhân ở Đức nhận định, về tiêu chuẩn an toàn, nhà máy Zaporizhzhia ngang bằng với các cơ sở hạt nhân khác ở Tây Âu. Tuy nhiên nếu thảm họa xảy ra tại đây sẽ có quy mô lớn hơn nhiều so với thảm họa Chernobyl.

Ông SEBASTIAN STRANSKY, Chuyên gia an toàn hạt nhân: "Để so sánh một sự kiện hạt nhân có thể xảy ra với Chornobyl thì nó sẽ gấp sáu lần Chernobyl. Bất kỳ tai nạn hạt nhân nào xảy ra ở Zaporizhia đều sẽ rất khủng khiếp và để lại hậu quả lâu dài. "

Theo ông Stransky, điều đáng lo ngại là các thanh sát viên của Ủy ban Điều tiết Hạt nhân Nhà nước Ukraine đã không đến thăm địa điểm này trong 5 tháng. Ông hy vọng đoàn công tác của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế sẽ sớm được tiếp cận nhà máy.

Vân Hương