Tu chính án 14 có giúp Mỹ thoát trần nợ công?

Các nhà lãnh đạo Mỹ vẫn đang bất đồng và chưa thể đạt được thỏa thuận nâng trần nợ công, dù hôm nay cả Tổng thống Joe Biden và Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy đều lên tiếng bày tỏ lạc quan. Trong bối cảnh thời hạn đất nước có thể vỡ nợ đang tới rất gần, chính phủ Mỹ đang xem xét một số giải pháp để tránh một kịch bản như vậy, trong số đó có việc sử dụng Tu chính án thứ 14.

TU CHÍNH ÁN THỨ 14 LÀ GÌ?

Được bổ sung vào Hiến pháp Mỹ năm 1868, điều 4 của Tu chính án 14 quy định rằng “không được nghi ngờ tính hợp lệ của khoản nợ công của Mỹ được luật cho phép”. Điều này có nghĩa là, khoản chi tiêu đã được Quốc hội biểu quyết phải được tôn trọng, cho dù trần nợ công có vượt quá hay không.

Theo giải thích của một số nhà kinh tế, việc sử dụng Tu chính án 14 có nghĩa là Bộ Tài chính có thể tiếp tục vay tiền vượt quá giới hạn, phát hành nợ liên bang để cung cấp vốn cho các hoạt động của chính phủ.

Như vậy, Tổng thống Mỹ Joe Biden chỉ cần yêu cầu Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen tiếp tục phát hành khoản nợ rất cần thiết đó để thanh toán các hóa đơn của quốc gia. Điều này có nghĩa là trao cho Tổng thống quyền vượt qua trần nợ công mà không cần hỏi ý kiến của Quốc hội.

LIỆU CÓ KHẢ THI?

Trong khi đó, Bộ trưởng Tài chính Yellen cho rằng, vay vượt quá giới hạn nợ do Quốc hội đặt ra là trái pháp luật, nhưng việc không đáp ứng các nghĩa vụ chi tiêu của Quốc hội có thể là một vi phạm nghiêm trọng hơn. Sự mâu thuẫn trong luật này tồn tại bởi vì Tu chính án 14 đã được tạo ra từ lâu, trước khi trần nợ công ra đời và được bổ sung vào Hiến pháp năm 1917.

Trong quá khứ, các chính quyền khác, chẳng hạn như chính quyền của Tổng thống Barack Obama, đã từng xem xét biện pháp sử dụng Tu chính án thứ 14. Nhưng trên thực tế, Tu chính án thứ 14 chưa lần nào phải sử dụng vì Quốc hội Mỹ luôn hành động kịp thời. Lần này, có lẽ vẫn phải chờ đợi sự nhượng bộ của các bên, để xem liệu Tu chính án thứ 14 có lần đầu tiên được sử dụng để nước Mỹ tránh được kịch bản vỡ nợ hay không.

Mời quý vị và các bạn theo dõi nội dung chi tiết!

Hồng Nhung