Nằm gần biên giới Việt - Lào, bản Rào Tre thuộc xã Hương Liên, huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh là nơi sinh sống của đồng bào dân tộc người Chứt, một trong 10 nhóm dân tộc rất ít người ở nước ta. Giữa núi rừng trùng điệp, xóm nhỏ yên bình này đã một thời nhức nhối nỗi đau của những cuộc hôn nhân cận huyết thống.
Số liệu năm 2015 của địa phương cho thấy, cứ 10 trẻ em ở bản Rào Tre thì có đến 8 em suy dinh dưỡng và mắc các bệnh bẩm sinh. Hệ lụy đau lòng cứ tiếp diễn, những em nhỏ vô tội, lớn lên trong mặc cảm và tự ti, rồi trở thành nỗi ám ảnh trong hành trang đầu đời.
Nhắc đến Rào Tre, là nhắc đến một cuộc hồi sinh kỳ diệu của một tộc người Mã Liềng dưới chân núi Cà Đay. Cho đến tận những năm cuối của thế kỷ XX, người Chứt vẫn còn là một tộc người lạc hậu, sống hoang dã, nguyên thủy giữa đại ngàn,… thậm chí từng đứng trước nguy cơ diệt chủng. Năm 1991, sau chuyến tuần tra của Bộ đội Biên phòng Hà Tĩnh, họ phát hiện một nhóm chừng 20 người Chứt sống trong hang động trên dãy Trường Sơn. Được sự quan tâm của Đảng, chính quyền và lực lượng Bộ đội Biên phòng Hà Tĩnh, người Chứt được đưa về định cư tại bản Rào Tre. Năm 2001, BĐBP Hà Tĩnh đã thành lập Tổ công tác Biên phòng Rào Tre thuộc Ðồn Biên phòng Bản Giàng. Tổ công tác được bố trí đóng quân ngay trong bản Rào Tre, với nhiệm vụ trực tiếp giúp dân xây dựng, ổn định cuộc sống lâu dài. Một hành trình vô cùng gian nan vất vả.
Dù đã hồi sinh mạnh mẽ sau hơn 30 năm định cư ở Rào Tre, thế nhưng, trong hành trình hoà nhập xã hội, người Chứt hôm nay vẫn phải đối diện với nhiều thử thách.
Những đứa trẻ mang trên mình nỗi đau của những cuộc hôn nhân cận huyết…Có lẽ hai chữ “thiệt thòi” không diễn tả được hết những tổn thương đứa trẻ đang mang trên mình… Những hình ảnh không khó để bắt gặp tại bản Rào Tre – nơi mà những gia đình hôn nhân cận huyết thống 2-3 đời không phải là hiếm và chuyện anh em họ lấy nhau cũng la chuyện rất bình thường.
Mời quý vị và các bạn theo dõi chương trình!
