Độc đáo lễ hội Arieu Aliem của người Pa Kô

Trên đại ngàn Trường Sơn, từ bao đời nay người Pa Kô không chỉ biết chăm chỉ với với nương rẫy, lo toan với cuộc sống thường ngày mà ở đó đời sống tinh thần của họ cũng rất phong phú với nhiều lễ hội truyền thống. Một trong những lễ hội đặc sắc thường được người Pa Kô tổ chức trong dịp cuối năm chính là lễ hội Arieu Aliem.

Đây là lễ hội văn hóa tín ngưỡng truyền thống độc đáo mang đậm bản sắc dân tộc Pa Kô ở miền Tây núi rừng Quảng Trị. 

Nghi lễ đầu tiên và quan trọng nhất của lễ hội là bà con dựng những ngôi nhà mồ trước sân ngôi nhà chung của dòng họ như thế này. Đây chính là nơi để dân làng mời người đã khuất về ở trong 7 ngày đêm diễn ra lễ hội để chứng kiến những đổi thay, no ấm của bản làng. Và đó, cũng chính là dịp để dân làng bày tỏ sự tôn kính, hiếu nghĩa và nhớ thương đối với người đã khuất.

Arieu Aliêm là lễ giỗ tổ của người Pa Kô, thể hiện sự tôn vinh và nhớ ơn những người đã khuất. Khi tiếng chiêng tiếng trống được ngân lên từ ngôi nhà chung của dòng họ thì lễ hội Arieu Aliem chính thức được bắt đầu. Đó cũng là lúc báo hiệu cho con cháu trong dòng họ tìm về mang theo niềm tưởng nhớ về cội nguồn, về nơi chôn nhau cắt rốn. Không đòi hỏi lễ vật cao sang, mỗi gia đình tìm về lễ hội với những lễ vật đơn sơ như chính cuộc cuộc sống thường ngày của họ. Có gia đình thì mâm xôi đầu lợn, có gia đình thì củ sắn hạt bắp trên nương để dâng lên các bậc tiền nhân.

Không ai nhớ rõ Arieu Aliem có tự bao giờ, nhưng người Pa Kô chỉ biết sau cả năm vất vả là đến lúc nhớ về cội nguồn và tìm về lễ hội. Trong quan niệm của người Pa Kô, người chết không phải là hết mọi nhân duyên với trần gian mà vẫn tồn tại đâu đó sâu thẳm trong miền ký ức của họ. Từ khi sinh ra và lớn lên, mỗi người luôn gìn giữ những ký ức về người thân, biết ơn đấng sinh thành và các thần linh che chở.

Mời quý vị và các bạn đón xem chường trình!

Võ Linh