Cuộc chiến chống lạm phát toàn cầu đã được đẩy mạnh trong tuần này khi các ngân hàng Trung ương trên thế giới đồng loạt điều chỉnh chính sách lãi suất nhằm hạ nhiệt giá cả tăng cao. Tuy nhiên động thái này được cho là dù giúp kinh tế thế giới tránh được kịch bản lạm phát phi mã, nhưng cái giá phải trả có thể sẽ là đà tăng trưởng kinh tế toàn cầu yếu hơn, thậm chí là suy thoái.
Cục Dự trữ Liên bang Mỹ hôm 15/06 đã nâng lãi suất chính sách thêm 75 điểm cơ bản, qua đó đưa lãi suất lên phạm vi 1,5% đến 1,75%. Động thái mạnh tay này chủ yếu là nhằm khống chế lạm phát đang ở mức đỉnh 40 năm. Một ngày sau đó, Ngân hàng Quốc gia Thụy Sĩ và Ngân hàng Anh cũng bất ngờ có các động thái tương tự.
Được coi là hiện tượng nổi bật của kinh tế thế giới trong những năm 1970, sự kết hợp giữa tăng trưởng thấp và giá cả leo thang một lần nữa gây lo ngại cho các ngân hàng Trung ương toàn cầu, nhất là khi Ngân hàng thế giới mới đây hạ mạnh dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm 2022. Tuy nhiên nếu các ngân hàng Trung ương hành động quá mạnh mẽ, lãi suất quá cao sẽ ảnh hưởng đến sức mua và đẩy nền kinh tế vào suy thoái.
Ông SAM STOVALL, Công ty nghiên cứu CFRA: “Việc tăng lãi suất sẽ gây thêm áp lực lên người tiêu dùng vì giờ họ sẽ phải trả nhiều hơn lãi suất để vay, mua ô tô, mua nhà.”
Ông WEN BIN, Ngân hàng Minsheng Trung Quốc: “Việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ thắt chặt chính sách tiền tệ làm trầm trọng thêm sự biến động của thị trường tài chính quốc tế. Với việc đồng USD tiếp tục mạnh lên, một số nền kinh tế mới nổi có cơ cấu kinh tế mỏng manh đang đối mặt với rủi ro suy thoái kinh tế cũng như khủng hoảng nợ.”
Những lo ngại về suy thoái đã đẩy đồng bảng Anh xuống mức thấp nhất trong hai năm, khiến đồng bảng Anh giảm khoảng 10% so với đô la Mỹ. Trong khi đó ký ức về cuộc khủng hoảng khu vực đồng euro lại hiển hiện khi khoảng cách giữa nợ chính phủ Italia và trái phiếu an toàn của Đức lên mức cao nhất kể từ năm 2014. Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) tuần này đã phải họp khẩn cấp để tìm cách hạ nhiệt thị trường trái phiếu.
Bà CHRISTINE LAGARDE, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu: "Lạm phát cao là một thách thức lớn đối với tất cả chúng ta. Hội đồng Thống đốc Ngân hàng Trung ương Châu Âu đảm bảo sẽ đưa lạm phát quay trở lại mục tiêu 2% trong trung hạn. Áp lực lạm phát rõ ràng đã tăng lên và gia tăng với việc giá nhiều hàng hóa và dịch vụ tăng mạnh."
Theo ước tính mới nhất của Bloomberg Economics, khả năng suy thoái vào đầu năm 2024 - vốn không đáng kể trong vài tháng trước, nay đã có xác suất lên tới 75%.
