Vòng cổ, vòng tay,… làm bằng đồng, bạc hay kim loại là những trang sức được nhiều dân tộc thiểu số tại Tây Nguyên ưa chuộng. Trong đó, với người Ê Đê, chiếc vòng đồng thường được sử dụng nhiều hơn. Bởi đây là chiếc vòng đặc biệt. Ngoài làm trang sức, nó xuất hiện trong hầu hết các nghi lễ, lễ cúng, mang nhiều ý nghĩa tâm linh với đồng bào nơi đây.
Với ông Y Thăm, mỗi chiếc vòng đồng đeo trên tay đều là mốc đánh dấu quan trọng của cuộc đời ông khi được con cháu làm lễ cúng sức khoẻ. Mới đây nhất, ông đã được đeo vòng đồng lần thứ 5 khi được cúng sức khoẻ ở tuổi 68. Vòng đồng như vật chứng của thần linh nhằm che chở, phù hộ cho người được đeo nó. Chiếc vòng đồng sau khi cúng sức khoẻ sẽ được khắc số dấu tương ứng với số ché rượu dùng để làm lễ, tối đa là 7 dấu khắc.
Với người Ê Đê, chiếc vòng đồng là vật linh thiêng, mang nhiều ý nghĩa trong các lễ nghi truyền thống, đánh dấu giai đoạn hay thời điểm quan trọng của cuộc đời. Ngoài lễ cúng sức khoẻ, vòng đồng còn xuất hiện trong lễ cưới hỏi. Theo phong tục của người Ê Đê, thông thường sau mùa rẫy, ngày rộng tháng dài, lúa gạo đầy kho, ủ được nhiều rượu cần, nhà đã chuẩn bị trâu, bò, gà, heo… cô gái Ê Đê có thể đi hỏi chồng. Nhà trai thách cưới và nhà gái lo mọi chi phí cưới hỏi mới được làm lễ rước rể về nhà. Trong nghi lễ này, chiếc vòng đồng được đeo vào tay đôi vợ chồng trẻ như lời giao ước với ý nhắc nhở sống thủy chung, phải yêu thương, cùng nhau siêng năng làm rẫy, nuôi dưỡng con cái.
Hiện nay, dù cuộc sống của đồng bào Ê Đê đã có nhiều thay đổi, chịu tác động của việc giao lưu văn hóa. Tuy nhiên, vòng đồng vẫn luôn hiện hữu trong các nghi lễ xoay quanh vòng đời của người Ê Đê như: lễ kết nghĩa anh em, lễ cưới hỏi, lễ cúng sức khoẻ hay dùng làm bùa hộ mệnh, cầu may. Qua các nghi lễ, có thể thấy sự quan trọng của chiếc vòng đồng trong đời sống của người Ê Đê, là một nét đẹp văn hóa đặc sắc được bảo tồn và lưu giữ.
Mời quý vị và các bạn theo dõi chương trình!
