Cụm tin quốc tế tối 23/7: Nga và Ukraine đạt thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc

NGA VÀ UKRAINE ĐẠT THỎA THUẬN XUẤT KHẨU NGŨ CỐC 

Nga và Ukraine vừa ký một thỏa thuận mang tính bước ngoặt với Liên hợp quốc và Thổ Nhĩ Kỳ về việc nối lại các chuyến hàng ngũ cốc trong nỗ lực xoa dịu cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu, đẩy hàng triệu người phải đối mặt với nạn đói. Cộng đồng quốc tế bày tỏ hy vọng thỏa thuận sẽ được thực thi đầy đủ trong những tuần tới và khôi phục lượng ngũ cốc xuất khẩu về mức trước khi xảy ra xung đột. Lễ ký thỏa thuận diễn ra tại thành phố Istanbul sau 2 tháng đàm phán do Liên hợp quốc và Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian.

Không lâu trước khi diễn ra lễ ký, camera bắt được khoảnh khắc nước chủ nhà cho thay tấm bảng đặt cạnh bàn. Thay vì nằm ở cạnh nhau, giữa cờ của Nga và Ukraine là Liên hợp quốc.

Không ai rõ lý do của sự thay đổi này. Nhưng thực tế, Nga, Ukraine không trực tiếp ký thoả thuận với nhau, mà ký các thoả thuận riêng biệt với Liên hợp quốc và Thổ Nhĩ Kỳ về việc mở lại các tuyến đường hàng hoá trên biển Đen.   

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ TAYYIP ERDOGAN: “Đảm bảo an ninh nguồn cung lương thực trên toàn thế giới là rất quan trọng. Với bước đi này, chúng ta có thể ngăn chặn được việc tăng giá lương thực do mất mùa vì nắng nóng và hạn hán. Chúng tôi cũng giúp kiểm soát lạm phát lương thực, vốn đã trở thành một vấn đề toàn cầu.” 

Ngay sau khi thỏa thuận được ký kết, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy tuyên bố, nước này hiện có lượng ngũ cốc xuất khẩu trị giá khoảng 10 tỷ USD và khoảng 20 triệu tấn của niên vụ năm ngoái sẽ được xuất khẩu.

Việc Nga và Ukraine đạt thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc đã nhận được sự hoan nghênh của cộng đồng quốc tế.

Tổng thư ký Liên hợp quốc ANTONIO GUTERRES: "Không còn nghi ngờ gì nữa, đây là một thỏa thuận dành cho cả thế giới. Nó sẽ mang lại sự cứu trợ cho các nước đang phát triển bên bờ vực phá sản và những người dễ bị tổn thương nhất bên bờ vực nạn đói. Việc vận chuyển ngũ cốc và lương thực dự trữ vào các thị trường sẽ giúp thu hẹp khoảng cách cung cấp lương thực toàn cầu và giảm áp lực giá cả."

Theo thoả thuận, các nhân viên Thổ Nhĩ Kỳ, Ukraine và LHQ giám sát hoạt động chất hàng lên tàu tại cảng của Ukraine, trước khi chúng đi qua tuyến đường được vạch sẵn trên Biển Đen.

Trung tâm điều phối chung sẽ kiểm tra các tàu hàng tới Ukraine nhận ngũ cốc nhằm đảm bảo chúng không chở theo vũ khí hoặc những vật dụng có thể được dùng để tấn công Ukraine.

Nga và Ukraine cũng đồng ý không tấn công bất cứ tàu hàng hoặc cảng nào tham gia sáng kiến vận chuyển ngũ cốc thiết yếu. 

THÁCH THỨC KHI ĐƯA NGŨ CỐC UKRAINE RA THỊ TRƯỜNG THẾ GIỚI 

Ngay sau thoả thuận được ký, giá lúa mỳ trên thị trường thế giới đã giảm xuống mức trước khi nổ ra xung đột ở Ukraine. Mặc dù có những tín hiệu tích cực, song giới phân tích nhận định vẫn còn nhiều thách thức trong việc chuyển hàng triệu tấn ngũ cốc từ các cảng Biển Đen ra thị trường thế giới. 

Tờ The Guardian đã chỉ ra những thách thức khi đưa ngũ cốc Ukraine ra thị trường thế giới. Đầu tiên, việc tìm kiếm các tàu và thủy thủ đoàn sẵn sàng vận chuyển ngũ cốc không phải là nhiệm vụ một sớm một chiều.

Các công ty vận tải biển và thương nhân ngũ cốc, đã hoan nghênh thỏa thuận, coi đây là một bước đi tích cực, nhưng cảnh báo, vẫn còn một số trở ngại, bao gồm việc đảm bảo an toàn cho thủy thủ đoàn và tàu thuyền, cũng như chính sách bảo hiểm đầy đủ và chi phí phù hợp cho các chuyến vận chuyển hàng qua Biển Đen, nơi tiềm ẩn rất nhiều rủi ro. Trước hết, các khu vực ven biển của Ukraine cần phải được rà phá thủy lôi hoặc ít nhất cần khai thông một hành lang kéo dài vài km. Kiev cho rằng, quá trình rà phá thủy lôi có thể mất từ 10 ngày đến vài tháng.

Thứ hai, nỗ lực giải phóng ngũ cốc của Ukraine sẽ phải cần tới khoảng 400 tàu chở hàng rời, được thiết kế để có thể chở tới 50.000 tấn ngũ cốc giữa các lục địa. Mục tiêu là giải phóng càng nhanh càng tốt hơn 20 triệu tấn ngũ cốc đang mắc kẹt ở trong các hầm chứa của Ukraine.

Tuy nhiên, các nhà phân tích vận tải biển ước tính, sẽ mất vài tuần để các tàu có thể tới được Biển Đen. Khi xung đột mới nổ ra, khoảng 2.000 thuyền viên đã có mặt ở các cảng Ukraine, nhưng hiện tại con số này chỉ còn khoảng 450. Hiện vẫn chưa rõ liệu Ukraine có thể cung cấp đủ số thuyền viên cho các đội tàu vận chuyển ngũ cốc hay không.

Trong khi đó, quỹ thời gian đang cạn dần. Nông dân Ukraine sắp bắt đầu mùa thu hoạch mới và các kho chứa cần được giải phóng trước thời điểm đó.Theo Hội đồng Ngũ cốc Quốc tế (IGC), để đảm bảo có đủ không gian chứa ngũ cốc cho mùa vụ mới, Ukraine cần giải phóng khoảng 7 triệu tấn mỗi tháng trong vòng 3 tháng tới.

Do đó, giới phân tích nhận định, sẽ là một nhiệm vụ đầy khó khăn nếu bắt đầu vận chuyển 5 tấn ngũ cốc trong tháng đầu tiên sau khi mở cửa trở lại tuyến hàng hải ở Biển Đen. Ngay cả khi mở lại, Ukraine vẫn cần tìm cách tăng thêm không gian chứa ngũ cốc, như xây dựng thêm các nhà kho mới. 

NGA TUYÊN BỐ PHÁ HUỶ 4 BỆ PHÓNG HIMARS

Chỉ ít giờ trước đây, phía Ukraine cáo buộc Nga tập kích tên lửa vào cảng Odessa, nơi hàng triệu tấn ngũ cốc bị mắc kẹt. Vụ tấn công xảy ra chỉ một ngày sau thoả thuận vừa được ký ở Thổ Nhĩ Kỳ. Hiện phía Nga chưa bình luận về thông tin này. 

Cũng liên quan đến tình hình xung đột Nga-Ukraine, quân đội Nga vừa tuyên bố đã phá hủy nhiều bệ phóng tên lửa tiên tiến do Mỹ viện trợ cho Ukraine. Theo Bộ Quốc phòng Nga, bốn trong số các Hệ thống Tên lửa pháo binh cơ động cao (HIMARS) do Mỹ cung cấp và một trong các phương tiện hỗ trợ hệ thống này đã bị phá hủy trong ba tuần giao tranh ở Ukraine.

Trước đó, hồi đầu tháng này, Mỹ đã gửi 12 bệ phóng HIMARS tới Ukraine. Đây là loại vũ khí được Kiev ca ngợi là có khả năng thay đổi cục diện trên chiến trường. Ngay trong ngày hôm qua, Nhà Trắng xác nhận gửi thêm 4 bệ phóng HIMARS bổ sung, 580 máy bay không người lái và hàng nghìn viên đạn pháo tới Ukraine. 

ĐỨC TRIỂN KHAI NHIỀU BIỆN PHÁP TIẾT KIỆM NĂNG LƯỢNG

Tại Đức, nhiều thành phố lớn trên khắp cả nước đang tích cực triển khai các biện pháp nhằm tiết kiệm năng lượng, trong bối cảnh xung đột Nga-Ukraine gây ra tình trạng gián đoạn nguồn cung khí đốt, đẩy giá nhiên liệu tăng cao. 

Thành phố Augsburg sầm uất, ở miền nam Đức, hôm nay khác với thường lệ. Hệ thống đèn chiếu sáng tại các tòa nhà lịch sử cũng như trên nhiều tuyến phố, hầu hết đã được tắt. Các đài phun nước cũng ngừng hoạt động. Đây là chỉ một trong số nhiều biện pháp được chính quyền thành phố áp dụng để tiết kiệm năng lượng kể từ khi giá dầu và khí đốt tăng cao.

Người dân địa phương: “Đây là một ý tưởng hay vì có một cuộc khủng hoảng năng lượng đang diễn ra và chúng ta phải cùng nhau giải quyết. Mọi người đều phải làm phần việc của mình và chúng ta có thể tắt bớt những hệ thống chiếu sáng không cần thiết."

Theo giới chức địa phượng, hóa đơn năng lượng của thành phố trong năm nay dự kiến sẽ tăng gần gấp đôi so với năm ngoái tức là khoảng 15,9 triệu euro. Hiện thành phố đã tiến hành hạ nhiệt độ ở các hồ bơi công cộng, đồng thời cân nhắc tắt bớt đèn tín hiệu giao thông và hạn chế hệ thống sưởi ấm tại các tòa nhà công cộng.

Bà EVA WEBER, Thị trường Augsburg: “Điều quan trọng là phải để người dân Augsburg thấy rằng chúng tôi có thể đang phải đối mặt với giai đoạn vô cùng khó khăn. Đó là lý do tại sao, chúng tôi phải tắt hệ thống chiếu sáng tại các tòa nhà lịch sử và đài phun nước không còn hoạt động lâu như trước đây. Tất cả chúng ta cần phải xem xét các biện pháp để có thể tiết kiệm năng lượng."

Đức, một trong những quốc gia phụ thuộc nhiều nhất vào khí đốt của Nga, đang đi tiên phong trong chiến dịch tiết kiệm năng lượng, để giúp nền kinh tế lớn nhất Châu Âu có đủ sức vượt qua mùa đông khắc nghiệt sắp tới. 

THỦ TƯỚNG THÁI LAN VƯỢT QUA CUỘC BỎ PHIẾU BẤT TÍN NHIỆM

Thủ tướng Thái Lan Prayuth Chan-ocha và 10 thành viên Nội các hôm nay đã vượt qua cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm tại Quốc hội. 

Theo kết quả kiểm phiếu, Thủ tướng Prayuth Chan-ocha đã nhận được 256 phiếu ủng hộ, 206 phiếu phản đối và 9 phiếu trắng, qua đó giành được sự ủng hộ cần thiết để tiếp tục giữ cương vị người đứng đầu chính phủ cho đến khi nhiệm kỳ của ông kết thúc vào tháng 3/2023.

Đây là cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm thứ tư kể từ khi ông Prayuth Chan-ocha lên nắm quyền sau cuộc bầu cử năm 2019. Cuộc bỏ phiếu này được cho là phép thử cuối cùng đối với chính quyền của ông trước thềm cuộc tổng tuyển cử dự kiến diễn ra trong vòng 11 tháng tới. 

QUỐC HỘI CUBA SỬA ĐỔI LUẬT GIA ĐÌNH 

Quốc hội Cuba vừa thông qua bản cập nhật sâu rộng về Luật gia đình, mở ra cánh cửa cho phép hôn nhân đồng tính, trao quyền nhiều hơn phụ nữ và tăng cường bảo vệ trẻ em, người già và các thành viên khác trong gia đình. Bộ luật này dự kiến sẽ được đưa ra bỏ phiếu trưng cầu ý dân vào ngày 25/9 tới. 

Đầu năm nay, bộ luật gia đình mới đã được đưa ra tranh luận trong các cuộc họp của cộng đồng. Các nhà tổ chức cho biết 62% người tham gia đã bày tỏ sự ủng hộ. Tuy nhiên, con số này tương đối thấp theo tiêu chuẩn của Cuba. Hiến pháp mới của nước này được thông qua gần đây với 86% phiếu bầu. Các đề xuất chính sách trong các cuộc trưng cầu dân ý trước đây cũng nhận được sự ủng hộ khoảng 95%.

Ông MARIELA CASTRO ESPIN, Giám đốc trung tâm giáo dục giới tính quốc gia Cuba: "Đây là một bộ luật tuyệt vời. Nó sẽ là một tấm gương cho thế giới và các thế hệ tương lai của chúng ta sẽ đánh giá cao bộ luật này."

Bộ luật Gia đình mới sẽ hợp pháp hóa hôn nhân đồng giới, cho phép các cặp đôi đồng tính nhận con nuôi. Bộ luật cũng thúc đẩy việc chia sẻ bình đẳng trách nhiệm trong gia đình, cho phép các thỏa thuận tiền hôn nhân và việc mang thai hộ không vì mục đích lợi nhuận.

Người dân Cuba: "Nhìn về tương lai trước mắt, cơ hội mà Bộ luật gia đình mới mang lại cho chúng tôi là chúng tôi có thể kết hôn. Thực tế là chúng tôi có thể lựa chọn cùng nhau thực hiện một số việc và thủ tục pháp lý nhất định mà chúng tôi cần với tư cách là một cặp vợ chồng chứ không phải với tư cách là những người độc lập.”

Cuba đang là nước đi đầu trong khu vực về quyền phụ nữ. Hiện phụ nữ là người đứng đầu gần 50% số hộ gia đình và chiếm 60% số chuyên gia. Phụ nữ Cuba cũng được phá thai miễn phí và có thể yêu cầu nghỉ thai sản lên đến hai năm. 

CHIẾC MÁY BAY LAI KHINH KHÍ CẦU ĐẦU TIÊN TẠI ANH 

Mới đây, một công ty chế tạo khinh khí cầu của Anh đã cho ra mắt mẫu máy bay thương mại lai khinh khí cầu mang tên Airlander. Không chỉ có thể vận chuyển hàng trăm hành khách, mẫu máy bay này còn hứa hẹn sẽ cần ít nhiên liệu hơn để vận hành, đồng thời sử dụng động cơ điện không phát thải, góp phần bảo vệ môi trường và chống biến đổi khí hậu.

Chiếc Airlander có chiều dài hơn 90 mét, trọng tải tối đa lên đến 10 tấn và có thể bay lơ lửng trong 5 ngày, với tầm hoạt động 4 nghìn hải lý ở độ cao trên 6 nghìn kilomet. Ngoài ra, thiết kế thân tàu chứa đầy khí heli và tốc độ bay thấp đã cải thiện độ bền và tính ổn định của Airlander, khiến nó giống như một chiếc “phà” nổi hơn là một chiếc máy bay phản lực.

Ông TOM GRUNDY, Giám đốc điều hành công ty Hybrid Air Vehicles: "Airlander là loại máy bay thương mại cỡ lớn hiệu quả nhất trên thế giới. Nó được thiết kế để vận chuyển 10 tấn hàng hóa và 100 hành khách, đồng thời lượng khí thải xả ra chỉ bằng 1 phần 10 các loại máy bay khác."

Ông ERIC CUNNINGHAM, Phó giám đốc công ty điện lưới Collins Aerospace: "Các bạn sẽ nghĩ rằng, thông thường, để nâng một chiếc máy bay nặng hàng nghìn pound khỏi mặt đất thì sẽ cần rất nhiều năng lượng để đẩy một lực tương đương như vậy. Tuy nhiên, trong trường hợp này, chính lực nâng của khinh khí cầu đã chiếm phần lớn lực đẩy đó. Do vậy, chúng tôi đã có thể tiêt kiệm rất nhiều năng lượng.”

Công ty Hybrid Air Vehicles (HAV) dự kiến sẽ thực hiện chuyến bay thương mại đầu tiên vào năm 2026, với các mẫu máy bay ban đầu sử dụng 2 động cơ đốt trong và 2 động cơ điện. Sau đó theo kế hoạch, những chiếc máy bay này sẽ chuyển sang chạy hoàn toàn bằng điện vào năm 2030. Hiện tại, hãng hàng không Tây Ban Nha Air Nostrum đã đặt hàng 10 chiếc Airlander,  và quá trình sản xuất dự kiến sẽ bắt đầu trong năm nay.